Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ Ο ΣΕΛΕΥΚΕΙΟΣ, Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΟΥ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕ ΤΗΝ ΜΠΑΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟ
Κανένας δεν σκέφθηκε γιατί άραγε στην Ελληνική πόλη Σελεύκεια επί τον Τίγρητα βρέθηκαν τέσσερα παρόμοια βάζα (μπαταρίες) και δίπλα τους κομμάτια πιο λεπτών ράβδων σιδήρου και χαλκού, που ίσως να είχαν χρησιμοποιηθεί ως αγώγιμα καλώδια;
Σέλευκος ο Σελεύκειος, ο κατασκευαστής της λεγόμενης "μπαταρίας της Βαγδάτης". Τέτοιες μπαταρίες έχουν βρεθεί πολλές στην κοντινή ΕΛΛΗΝΙΚΗ πόλη των 600.000 Ελλήνων κατοίκων Σελεύκεια επί του Τίγρη, καθώς και στην διπλανή Ελληνική πόλη της Κτησιφώνος.
Μετά την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ χάθηκαν όλες οι αρχαίες ελληνικές μπαταρίες. Τις κατάκλεψαν όλες οι Αμερικανοί κλέφτες του Μπούς και του Κλίντον και ποιος ξέρει σε ποια κρυφά "μουσεία" βρίσκονται σήμερα.
Η Μπαταρία της Σελεύκειας
Η μπαταρία της Σελεύκειας, γνωστή και ως Μπαταρία των Παρθών ή Μπαταρία του Χου-τζουτ Ραμπουά, είναι ένα πήλινο αγγείο που βρέθηκε το 1936 κατά τη διάρκεια ανασκαφών παρθικού οικισμού στη θέση του λόφου Κουτζούτ Ραμπού κοντά στη Βαγδάτη. Ο Βίλχελμ Κένιγκ, διευθυντής του Ιρακινού Εθνικού Μουσείου, εικάζει, καθώς το αγγείο περιέχει έναν χάλκινο κύλινδρο και μια σιδερένια ράβδο, ότι αν ήταν συνδεδεμένο στη σειρά με παρόμοια αντικείμενα θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μπαταρία πριν από 2000 χρόνια, όταν ο ηλεκτρισμός ήταν ακόμη άγνωστος. Χάθηκε το 2003 από το μουσείο και έκτοτε αγνοείται η τύχη του αντικειμένου αυτού.
Η μεγάλη ανακάλυψη έγινε το 1938 από τον Γερμανό αρχαιολόγο Βίλχελμ Κόνιγκ, σε ανασκαφές στην περιοχή Κουτζούτ Ραμπού, ελάχιστα έξω από την Βαγδάτη, την εποχή που εργαζόταν εκεί, σχεδιάζοντας το αποχετευτικό της δίκτυο. Ένα πήλινο βάζο, με ύψος 14 εκατοστά και διάμετρο 8 εκατοστά. Το κυκλικό άνοιγμα στην κορυφή είχε διάμετρο 3,3 εκατοστά. Μέσα σε αυτό υπήρχε ένας χάλκινος κύλινδρος στερεωμένος (10 εκατοστά ύψος, 2,6 εκατοστά διάμετρος). Μέσα στον κύλινδρο υπήρχε μια μικρή σιδερένια ράβδος σφηνωμένη σε καπάκι από στερεή πίσσα, που είχε στο κέντρο του ένα στερεό κομμάτι σιδήρου, με μάκρος 7,5 εκατοστά και διάμετρο περίπου ένα εκατοστό.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΕΛΕΥΚΕΙΑ
Στη συνέχεια βρέθηκαν άλλα δώδεκα τέτοια βάζα, που ήταν όμως, σε χειρότερη κατάσταση, σε κοντινές περιοχές.
Μάλιστα, στην Σελεύκεια, βρέθηκαν τέσσερα παρόμοια βάζα και δίπλα τους κομμάτια πιο λεπτών ράβδων σιδήρου και χαλκού, που ίσως να είχαν χρησιμοποιηθεί ως αγώγιμα καλώδια.
Σύμφωνα με κάποιες άλλες πληροφορίες, ο Κόνιγκ δεν το βρήκε σε ανασκαφές, αλλά στην αποθήκη του μουσείου της Βαγδάτης, του οποίου ήταν και διευθυντής.
Μάλιστα, ήρθε σε σύγκρουση εκείνη την περίοδο τόσο με την επιστημονική κοινότητα όσο και με το θρησκευτικό κατεστημένο.
Ο Γερμανός αρχαιολόγος μετά από δύο χρόνια ερευνών δημοσίευσε εργασία στην οποία ανέφερε πως αυτό το εύρημα ήταν μία αρχαία μπαταρία. Μάλιστα, τεκμηρίωνε με ξεκάθαρο και απόλυτο τρόπο την άποψη του. Το δοχείο περιείχε ένα χάλκινο κύλινδρο επενδυμένο με πίσσα και στερεωμένο στο χείλος της οπής. Στο κέντρο της πίσσας είχε μια μικρή σιδερένια ράβδο πακτωμένη στο καπάκι. Αναλύσεις έδειξαν ότι το περιεχόμενό του ήταν κάποιο οξειδωτικό διάλυμα, πιθανότατα κρασί ή ξύδι. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα στο βάζο υπήρχε ένα υγρό που αλληλεπιδρούσε με το μέταλλο και παρήγαγε ηλεκτρικό φορτίο. Δηλαδή μια μπαταρία. Οι τελικές εκτιμήσεις χρονολογούν την μπαταρία μεταξύ του 250 και 225 μ.Χ.
ΠΟΙΟΣ ΕΦΕΥΡΕ ΤΗΝ ΜΠΑΤΑΡΙΑ;
Αυτό που δεν έχει ξεκαθαρίσει μέχρι σήμερα και που δύσκολα θα ξεκαθαρίσει και στο μέλλον, είναι ποιοι είχαν εφεύρει τη συγκεκριμένη συσκευή. Τα υλικά από τα οποία ήταν κατασκευασμένη ήταν γνωστά στον ευρύτερο κόσμο εκείνης της εποχής.
Μετά από χρόνια βρέθηκαν παρόμοιες συσκευές (πολύ μεγαλύτερες σε μέγεθος) και σε πόλεις της Αιγύπτου (κοντά στην Ελληνική Αλεξάνδρεια) και παρόμοιου μεγέθους σε άλλες περιοχές του Ιράκ, ακόμα και στη Κτησιφώνα.
Η αρχαία Ελληνική πόλη Κτησιφών ήταν ουσιαστικά ένα προάστιο της Σελεύκειας και χτίστηκε από Έλληνες.
Το 1940 ο μηχανικός Γουίλιαμ Γκρέι από τη Μασαχουσέτη, με διάφορα πειράματα
και την προσθήκη ειδικού υγρού σε αντίγραφο της μπαταρίας, μέσα στον χάλκινο
κύλινδρο, κατάφερε να καταγράψει στο βολτόμετρο τάση 0,5 volt. Το 1981, ο
Αιγυπτιολόγος Άρνε Έγκεμπρεχτ, κατάφερε μέσα σε διάστημα δύο ωρών να
επιχρυσώσει αντικείμενα. Η δική του μπαταρία αντίγραφο (την οποία είχε γεμίσει
με χυμό σταφυλιών) έδινε τάση 0.87 volt. Επιχρύσωση ή επαργύρωση κοσμημάτων και
στολιδιών έκαναν στην αρχαιότητα οι λαοί στη Μέση Ανατολή και σε κάποια μέρη
συνεχίζεται και στις μέρες μας.
Σήμερα, με πειράματα που έχουν επαναληφθεί επανειλημμένως από επιστημονικές
ομάδες, συσκευές όπως αυτή της Βαγδάτης λειτουργούν κανονικά. Στο μουσείο της
Βαγδάτης υπάρχει αναπαράσταση της συσκευής, όπου χρησιμοποιήθηκαν παρόμοια
υλικά και το αποτέλεσμα ήταν να παραχθεί ρεύμα με τάση 1,1 Volt.
Τον Μάρτιο του 2005 στην εκπομπή «ΜythBusters» του Discovery Channel, δέκα χειροποίητα βάζα συνδέθηκαν μεταξύ τους. Χρησιμοποιήθηκε χυμός από λεμόνι ως ηλεκτρολύτης για την ενεργοποίηση της ηλεκτροχημικής αντίδρασης μεταξύ του χαλκού και του σιδήρου. Τελικά, οι μπαταρίες παρήγαγαν 4 βολτ ηλεκτρικής ενέργειας.
Μπαταρία της Βαγδάτης - πιθανές χρήσεις
Που ακριβώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν μπαταρίες πριν από 2.000 χρόνια; Το 1981 ο επιστήμονας Δρ. Αρν Έγκεμπρεχτ κατασκεύασε μια ολόϊδια μπαταρία με αυτήν της Βαγδάτης και κατόρθωσε μέσα σε 2 μόνο ώρες να επιχρυσώσει ασημένια αντικείμενα. Μια εξήγηση λοιπόν που θα μπορούσε να δοθεί θα ήταν ότι χρησίμευε για την επίστρωση και επιχρύσωση μετάλλων με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης.
Όπως γίνεται κατανοητό, μια σειρά από τέτοιες μπαταρίες συνδεδεμένες μεταξύ τους θα έβγαζαν μεγαλύτερη τάση. Η σύνδεση των μπαταριών θα μπορούσε να γίνει είτε με καλώδια (δεν βρέθηκαν στα ευρήματα) είτε με επιμετάλλωση. Η επιμετάλλωση πραγματοποιείται με δύο τρόπους: με σφυρηλάτηση λεπτών λωρίδων του ενός μετάλλου πάνω στο άλλο και με ηλεκτρόλυση. Άρα οι μπαταρίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο για ηλεκτρολυτική επιμετάλλωση σε κοσμήματα ή πολύτιμα στολίδια.
Άλλες πιθανές χρήσεις όπως τις αναφέρουν διάφοροι επιστήμονες είναι για θεραπευτικούς λόγους και για τελετές θρησκευτικού περιεχομένου. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τον τρόπο και το λόγο για τον οποίο χρησιμοποιούσαν στην αρχαιότητα αυτές τις μπαταρίες, αφού δεν είμαστε σε θέση να ξέρουμε το πώς σκέφτονταν και λειτουργούσαν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής στην καθημερινότητα τους, ποιες ήταν οι ανάγκες τους και οι προτεραιότητες τους.
Αντίγραφα της μπαταρίας της Βαγδάτης έχουν κατασκευαστεί και μελετηθεί από αρκετές επιστημονικές ομάδες. Μπορούν να παράγουν τάση από 0,8 έως 2 volt.
Σε κάθε περίπτωση το μόνο σίγουρο είναι πως ο Ιταλός φυσικός, Αλεσάντρο Βόλτα, δεν ήταν αυτός που ανακάλυψε για πρώτη φορά την ηλεκτρική μπαταρία (βολταϊκή στήλη) το 1800.
Άλλωστε, ο Βόλτα χρησιμοποίησε στην ουσία τα ίδια υλικά με αυτά που
βρέθηκαν στην αρχαία μπαταρία.
Ορισμένες πληροφορίες και πηγές είναι από την Βικιπαίδεια και τους:
1. Η αρχαία μπαταρία της Βαγδάτης - www.strange-news.gr
2. H χρήση ηλεκτρισμού στην αρχαία Αίγυπτο και η μπαταρία της Βαγδάτης -
olympia.gr
3. http://users.sch.gr/mfanarioti/MHXANES/electricity/bataria1.html
(Ο σχολιασμός και η ανάπτυξη του ζητήματος έγινε από τον Ζ.Π.)
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου