ΤΟ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΟΠΛΟΙΟ «ΔΙΟΠΤΕΥΣΗ» ΠΡΟΣΕΔΑΦΙΣΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΩΝ ΗΛΥΣΙΩΝ, ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ. ΘΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΟΥΝ ΤΟΝ ΑΡΗ ΕΛΛΗΝΕΣ;
Ο ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΩΝ ΗΛΥΣΙΩΝ
Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΚΑΣ, Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ.
Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ. ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ. ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΥΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ ΚΑΙ ΦΩΚΑ, ΠΟΥ ΚΑΝΕΝΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ.
Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ, Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ, ΠΟΥ ΕΔΩΣΕ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ.
Εξερευνώντας τον πλανήτη Άρη
Ο Μακεδόνας ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ OIKONOMOY γεννήθηκε το 1937,
σε ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα τότε χωριά των Γρεβενών, στον Ζιάκα. Ο παππούς του ήταν ο ιερέας του χωριού.
Ο πατέρας του ήταν ο γραμματέας του χωριού και έβοσκε
πρόβατα για να ζήσει την οικογένειά του. Ο Θανάσης ήταν ο
δεύτερος από το τέλος στα έξι παιδιά της οικογένειας
Οικονόμου. Το πατρικό του σπίτι ήταν στο κέντρο του χωριού,
πέτρινο και γερό. Δίπλα σ’ αυτό ήταν του παππού του, που καταπιανόταν επίσης με την κτηνοτροφία. Τον βοηθούσαν στην
δουλειά τα αδέλφια του Θανάση. Ο ίδιος από μικρό παιδί εργάστηκε, το πρώτο του επάγγελμα, σε ηλικία επτά ετών ήταν βοσκός κοντά στα μεγαλύτερα αδέρφια του. Ζούσαν λοιπόν στο σπίτι με τις αδελφές του όλοι μαζί, εκτός από τα δύο αδέλφια του, που είχαν κατεβεί στην πρωτεύουσα και έκαναν μικρές δουλίτσες για να ζήσουν.
σε ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα τότε χωριά των Γρεβενών, στον Ζιάκα. Ο παππούς του ήταν ο ιερέας του χωριού.
Ο πατέρας του ήταν ο γραμματέας του χωριού και έβοσκε
πρόβατα για να ζήσει την οικογένειά του. Ο Θανάσης ήταν ο
δεύτερος από το τέλος στα έξι παιδιά της οικογένειας
Οικονόμου. Το πατρικό του σπίτι ήταν στο κέντρο του χωριού,
πέτρινο και γερό. Δίπλα σ’ αυτό ήταν του παππού του, που καταπιανόταν επίσης με την κτηνοτροφία. Τον βοηθούσαν στην
δουλειά τα αδέλφια του Θανάση. Ο ίδιος από μικρό παιδί εργάστηκε, το πρώτο του επάγγελμα, σε ηλικία επτά ετών ήταν βοσκός κοντά στα μεγαλύτερα αδέρφια του. Ζούσαν λοιπόν στο σπίτι με τις αδελφές του όλοι μαζί, εκτός από τα δύο αδέλφια του, που είχαν κατεβεί στην πρωτεύουσα και έκαναν μικρές δουλίτσες για να ζήσουν.
Το χωριό είχε σχολείο. Δάσκαλο δεν είχε. Βλέπετε, τότε όπως και τώρα, το κράτος δεν λειτουργούσε κανονικά και ήταν συνηθισμένο πράγμα να μην υπάρχουν δάσκαλοι, ειδικά στα ορεινά χωριά. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε από τον πατέρα του, που ήταν άνθρωπος μορφωμένος. Κάθε βράδυ που ξάπλωνε στο κρεβάτι, προτού κοιμηθεί ο Θανάσης μάθαινε από τον πατέρα του αριθμητική, γεωγραφία, ιστορία και αστρονομία. Ο πατέρας Οικονόμου μιλούσε συνέχεια στον γιό του για τα αστέρια που έβλεπαν ολοκάθαρα στον βουνίσιο γρεβενιώτικο ουρανό.
 |
| ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΖΙΑΚΑΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ |
Ο Μακεδόνας ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ OIKONOMOY γεννήθηκε το 1937, σε ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα τότε χωριά των Γρεβενών, στον Ζιάκα.
Όταν άρχισε η ελληνική επανάσταση του 1821, ο Μακεδόνας Γρεβενιώτης οπλαρχηγός Γιαννούλας Ζιάκας, που φαίνεται ότι ήταν μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, ξεσήκωσε την Δυτική Μακεδονία.
 |
| ΓΕΦΥΡΙ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΖΙΑΚΑ |
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΟΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
Η αρπαγή των παιδιών του χωριού Ζιάκας και των γειτονικών χωριών από τους εβραιοκομμουνιστές αντάρτες έγινε μια νύχτα. Συνολικά άρπαξαν καμιά διακοσαριά παιδιά από το χωριό, από μωρά μέχρι 15 χρόνων. Τα μεγαλύτερα πολεμούσαν με το ζόρι σαν αντάρτες. Ήταν πολλές μανάδες που είχαν χωριστεί σε γκρούπες και συνόδευαν 15-20 παιδιά. Περπατούσαν με τα πόδια μέσα στα βουνά τη νύχτα και στον δρόμο ενώνονταν μαζί με άλλες ομάδες αρπαγμένων παιδιών από άλλα χωριά. Κατευθύνονταν προς την Αλβανία. Έκαναν τρεις ημέρες για να φτάσουν. Δεν είχαν τίποτε μαζί τους. Μόνο λίγα προσωπικά είδη, δηλαδή μια αλλαξιά εσώρουχα.
Όταν περάσαν τα σύνορα της Αλβανίας, τους παρέλαβαν οι οργανωτές εβραιοκομμουνιστές ινστρούχτορες καθοδηγητές και τους μοίρασαν σε σπίτια όπου έμειναν για ένα μήνα. Μετά από ένα μήνα τους πήραν φορτηγά και τους μετέφεραν στην Γιουγκοσλαβία του εβραιοκομμουνιστή Τίτο και Πιάντε και μετά με τρένο τους
μετέφεραν στην Τσεχοσλοβακία του εβραιοκομμουνιστή Σλάνσκυ.
Συνολικά αρπάχτηκαν 28.000 Ελληνόπουλα από τους εβραιοκομμουνιστές και στάλθηκαν σε εβραιοκομμουνιστικές χώρες με σκοπό να κάνουν αυτά τα παιδιά νεογενίτσαρους. Για ορισμένους, όπως τον Γκρουέφσκυ, οι εβραιοκομμουνιστές πέτυχαν στον στόχο τους. Για άλλους, όπως τον Οικονόμου, απέτυχαν.
ΡΟΥΝΤΟΛΦ ΣΛΑΝΣΚΥ (Rudolf Slánský) 1901 – 1952
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑΣ
Το κομμουνιστικό κόμμα Τσεχοσλοβακίας ιδρύθηκε από
εβραίους και στελεχωνόταν κυρίως από εβραίους, από την πανίσχυρη εβραϊκή κοινότητα της Τσεχοσλοβακίας.
Οι εβραίοι επέβαλαν τον κομμουνισμό το 1945 στην Τσεχοσλοβακία μέσα σε μία πλημμύρα αίματος. Εξόντωσαν πάνω από 500.000 Τσεχοσλοβάκους και 1.000.000 γερμανούς με σαδιστικά βασανιστήρια και έδιωξαν από την προαιώνια
πατρίδα τους άλλους 4.000.000 γερμανούς (Σουδήτες).
Η εξέλιξη όμως για τον αιμοσταγή εβραίο δολοφόνο κομμουνιστή Σλάνσκυ δεν ήταν καλή. Το 1951 συνελήφθησαν, κατόπιν διαταγής του Στάλιν, 14 ηγετικά μέλη του Κ.Κ. Τσεχοσλοβακίας μαζί με τον ίδιο τον σαδιστή εβραίο Σλάνσκυ, κατηγορούμενα για εσχάτη προδοσία. Οι 11 από τους 14 ήταν εβραϊκής καταγωγής. Στην φυλακή οι 14 κορυφαίοι κομμουνιστές βασανίσθηκαν σκληρά και ο Εβραίος Σλάνσκυ προσπάθησε να αυτοκτονήσει. Μερικοί κατηγορούμενοι παραδέχθηκαν την ενοχή τους και ζήτησαν οι ίδιοι την ποινή του θανάτου. Η δίκη των 14 κομμουνιστών ηγετών ξεκίνησε στις 20
Νοεμβρίου 1952 στη Γερουσία του Ανώτατου Δικαστηρίου και
διήρκεσε οκτώ ημέρες. Ο εβραίος κομμουνιστής Σλάνσκυ
κρίθηκε ένοχος σαν «Τροτσκιστής Τιτοϊστής - Σιωνιστής -
πράχτορας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού» και κρεμάστηκε
στην φυλακή Πανκράκ στις 3 Δεκεμβρίου 1952. Το πτώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες σκορπίστηκαν σε παγωμένο
δρόμο έξω από την Πράγα.
ΑΠΟ ΤΗΝ «ΑΝΑΛΥΣΗ» ΕΚΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
ΣΕ ΣΗΜΕΡΙΝΟ «ΕΛΛΗΝΙΚΟ» ΕΒΡΑΙΟΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ
«Πάντως μέχρι τα 1950, η Τσεχοσλοβακία παρείχε πρωτοπόρα, με παραίνεση βέβαια του Στάλιν και των επαναστατών σταλινικών της ηγεσίας του ΚΚΣΕ, στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ στον γενικά δίκαιο πόλεμό του με την αγγλόδουλη αραβική μοναρχοφασιστική αντίδραση εκείνης της εποχής».
ΚΛΕΜΕΝΤ ΓΚΟΤΤΒΑΛΤ (Klement Gottwald) 1896 – 1953
Ιδρυτικό μέλος μαζί με τον εβραίο Σλάνσκυ του Κ.Κ. της
Τσεχοσλοβακίας. Ήταν προδότης της πατρίδας του, αυτομόλησε στον ρωσικό στρατό στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο. Το 1921 εξέδωσε την εφημερίδα του Κ.Κ. Τσεχοσλοβακίας στην Μπρατισλάβα. Ήταν προσωπικός φίλος και σύντροφος του εβραίου κομμουνιστή Σλάνσκυ. Αυτό δεν τον εμπόδισε να τον καταδώσει ο ίδιος στον Στάλιν και τελικά να
επικυρώσει την εκτέλεση, το κρέμασμα και το κάψιμο του πτώματος του εβραίου «συντρόφου» του.
Ο Οικονόμου μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο της Τσεχοσλοβακίας και τελείωσε το δημοτικό σχολείο εκεί, σε ηλικία 16 ετών.
Στην Τσεχοσλοβακία του εβραίου Σλάνσκυ διέμενε σε ορφανοτροφείο πολλά χρόνια και τελείωσε το δημοτικό σε ηλικία 16 ετών. Ζούσε με τα άλλα ελληνόπουλα στο ορφανοτροφείο και τον απασχολούσε μόνο το διάβασμα και η σκέψη των γονιών του. Το 1949 έμαθε για την συντριβή των εβραιοκομμουνιστών στην Ελλάδα. Η οικογένειά του κατέφυγε στην Αλβανία και μετά πήγαν και αυτοί στην Τσεχοσλοβακία, αλλά τους έστειλαν σε άλλη πόλη. Τους είδε το 1952.
Επειδή αγαπούσε τα μαθηματικά και τη φυσική οι Τσέχοι
δάσκαλοί του τον κατεύθυναν στις θετικές επιστήμες. Γυμνάσιο
πήγε σε τσέχικο σχολείο και αργότερα σπούδασε Πυρηνική
Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Πράγας».
ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Τσεχοσλοβακία
και με το ακατάβλητο ελληνικό πείσμα κατάφερε να μορφωθεί και να πραγματοποιήσει σπουδές Πυρηνικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Πράγας, το οποίο και τελείωσε με “Άριστα”.
Αφού πήρε το πτυχίο μου της Πυρηνικής Φυσικής από το Πανεπιστήμιο της Πράγας, εργάστηκε σε διάφορα ερευνητικά κέντρα στην Τσεχοσλοβακία. Του δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψει στην
εβραιοκομμουνιστική Μόσχα, όμως αρνήθηκε. Δεν είχε ποτέ
ενεργοποιηθεί πολιτικά και παρόλο που πιέστηκε δεν υπήρξε
ποτέ μέλος του εβραιοκομμουνιστικού «ελληνικού» κόμματος.
«ΔΙΠΛΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ»
Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ «ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ» ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΔΡΑΠΕΤΕΥΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΒΡΑΙΟΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΤΟΥ ΕΒΡΑΙΟΥ ΣΛΑΝΣΚΥ ΚΑΙ ΝΤΟΥΜΤΣΕΚ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΑΣΑ.
Τα 1964 τα αδέλφια του που είχαν μεταναστεύσει στο Σικάγο,
αναζητώντας καλύτερη μοίρα, τον κάλεσαν στις ΗΠΑ και
ξεπερνώντας όλους τους σκοπέλους βρέθηκε με την οικογένειά
του στην Αμερική. Σήμερα θυμάται τις εποχές όπου οδηγώντας αυτοκίνητο με
γερμανικές πινακίδες, εφοδιασμένος με αμερικανικό διαβατήριο,
αυτός ο γεννημένος στην Ελλάδα Γρεβενιώτης Μακεδόνας, που μιλούσε τσέχικα, είχε χαρακτηριστεί «διπλός πράκτορας».
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ
Όταν έφθασε στις ΗΠΑ το 1964 ο Οικονόμου έψαξε να βρει
δουλειά. Ο ίδιος θυμάται:
«Ψάχνοντας για εργασία βρήκα τότε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου την ομάδα που προετοίμαζε την αποστολή της Σελήνης. Μια χούφτα άνθρωποι με επικεφαλής τον ουκρανό καθηγητή Turkevich, που με δέχτηκαν χωρίς προκατάληψη. Αρχίσαμε τότε τις εργασίες για την κατασκευή του προγόνου του σημερινού "Alpha Proton Χ-ray Spektrometer". Ο Ψυχρός Πόλεμος στην κορύφωσή του, με τις δύο υπερδυνάμεις να ανταγωνίζονται ποια θα φτάσει πρώτη στο Φεγγάρι. Οι Ρώσοι είχαν στείλει το "Σπούτνικ" το 1957 και ο Γκαγκάριν συγκλόνισε τους Αμερικανούς που τέντωναν το σχοινί στον αγώνα για την κατάκτηση του Σύμπαντος. Ηταν τότε με τις απανωτές αποστολές του "Σορβέρ" το 1967, το 1968, τότε που προετοιμάζαμε ταυτόχρονα την επανδρωμένη αποστολή του "Apollo". Οι αποστολές που προηγήθηκαν στη Σελήνη, προτού πατήσει εκεί πρώτος το πόδι του ο Αρμστρονγκ, είχαν ως κύριο μέλημα τα τεχνικά: πώς θα βρούνε κατ' αρχήν τη Σελήνη, πώς θα κατεβούν, πώς θα έχουν το καλό αποτέλεσμα. Χρειάστηκε πολλή δουλειά για να πανηγυρίζουμε σήμερα την επιτυχία του Αρη. Η ομάδα μου είχε την έγνοια του "Alpha Back Scattering". Οπως τώρα παρακολουθούμε τι κάνει το "μηχανάκι" μας στον Αρη, τότε παρακολουθούσαμε πάλι από την Πασαντίνα της Καλιφόρνιας την πρώτη εξερεύνηση της Σελήνης».
«Οι Ρώσοι είχαν πολλές αποτυχίες τότε. Βέβαια όλα κρατούνταν μυστικά. Ξέραμε τι έκαναν, αλλά δεν ξέραμε το μέγεθος της αποτυχίας. Είχαν χάσει τρεις - τέσσερις αστροναύτες προσπαθώντας να μπουν σε τροχιά. Δεν λειτούργησαν καλά οι μηχανισμοί και έκαναν πειράματα. Και οι αποστολές απέτυχαν κοστίζοντας ανυπολόγιστα για την εποχή. Υπήρξε μία περίπτωση όμως όπου συνεργάστηκα με τους Ρώσους. Ηταν όταν προετοίμαζαν μια αποστολή για ένα από τα δύο φεγγάρια του Αρη, τον Φόβο. Ο διευθυντής του Ρωσικού Διαστημικού Προγράμματος Σαργκέεφ επισκέφθηκε τη NASA και όταν είδε το όργανο που είχα φτιάξει για τη Σελήνη ζήτησε τη συνεργασία μας. Δυστυχώς τότε η NASA αρνήθηκε. Ηταν τα πολιτικά επί Μπρέζνιεφ, βλέπετε, που έκαναν κρίσιμες τις σχέσεις. Αργότερα όμως η NASA μου επέτρεψε να συνεργαστώ με τους Ρώσους μέσω Γερμανίας. Ετοιμάστηκαν δύο αποστολές το 1988 οι οποίες απέτυχαν. Τα διαστημόπλοια χάθηκαν. Ηταν μεγάλη η πίκρα και η απογοήτευση. Οπως αργότερα με την αποτυχία του "Mars '94", που τελικά πραγματοποιήθηκε με δύο χρόνια καθυστέρηση από τη NASA και έγινε "Mars '96". Μάλιστα υπάρχει μια ιστορία στην οποία είναι αναμεμιγμένο και το Πανεπιστήμιο της Κρήτης».
«Το '91 είχαμε ξεκινήσει μια συνεργασία με το ΙΤΕ της Κρήτης. Ο Βασίλης Ξανθόπουλος, ο καθηγητής που τόσο άδικα χάθηκε αργότερα (ήταν ένας από τους δύο καθηγητές που πυροβόλησε και σκότωσε ένας ψυχοπαθής στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης), ήταν μαθητής μου στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Σκεφτήκαμε λοιπόν το ηλεκτρονικό μέρος του οργάνου που θα έκανε την ανίχνευση των πετρωμάτων σε εκείνη την αποστολή να γίνει από το ΙΤΕ. Τελικά όμως η αποστολή απέτυχε».
O Αθανάσιος Οικονόμου είναι μόνιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και συνεργάτης της NASA, από το 1960, καθώς και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency). Το 1965 αποδέχτηκε πρόταση
συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο του Σικάγου , στο Διαστημικό
Ερευνητικό του κέντρο, που μόλις είχε αρχίσει τα ερευνητικά προγράμματα της ΝΑΣΑ στη Σελήνη.
Κατασκεύασε, για λογαριασμό της ΝΑΣΑ, τρία ρομποτικά πλανητικά διαστημόπλοια, τα Surveyor V, VI και VII, που προσγειώθηκαν επιτυχώς σο φεγγάρι το 1967 και το 1968. Τα όργανα που τοποθετήθηκαν στα διαστημόπλοια αυτά αποκάλυψαν την σύνθεση της σεληνιακής επιφάνειας πολύ
πριν από την αποστολή Apollo 11 το 1969, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για να πατήσει για πρώτη φορά άνθρωπος στη σελήνη.
Την περίοδο 1979 έως και το 1985 η ομάδα του συνεργάστηκε με πολλά άλλα ερευνητικά κέντρα της Αμερικής σε διάφορα προβλήματα βασικής Φυσικής χρησιμοποιώντας επιταχυντές σωματιδίων υψηλής ενέργειας, όπως του Los Alamos, Argonne, Fermilab, Sandia.
To 1986, μιλώντας άπταιστα τα ρώσικα, άρχισε τις συνεργασίες του με το Διαστημικό Κέντρο της Σοβιετικής Ένωσης στα προγράμματα έρευνας του πλανήτη Άρη που η ΝΑΣΑ και η Ρωσία διεξάγουν ακόμα και σήμερα.
Ο καθηγητής Οικονόμου στην διάρκεια σχεδόν μισού αιώνα συμμετείχε με δικά του όργανα σε 15 αποστολές της ΝΑΣΑ και σε αποστολές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, Ρωσίας, Ιαπωνίας και της ESA – Διαστημικής Υπηρεσίας της Ευρώπης. Χάρη στις υψηλές του γνώσεις στην πυρηνική φυσική συνέβαλε στις επιτυχίες του προγράμματος “Surveyor”. Για αυτές τις επιτυχίες του, έλαβε υψηλές τιμές από τη ΝΑΣΑ.
Αστροφυσικός και Πυρηνικός Φυσικός
«Μου αρέσει να δίνω σε ανεξερεύνητα σημεία πλανητών ονόματα πόλεων και βουνών της πατρίδας μας», λέει ο Έλληνας αστροφυσικός της NASA.
Έχει δημοσιεύσει πέραν των 300 άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και βιβλία. Στον πλανήτη Άρη έφτασαν δύο ρομπότ που σχεδιάστηκαν από τον ίδιο, το «Spirit» και το «Opportunity».
Έχει σχεδιάσει τον ρομποτικό εξοπλισμό του «Spirit» και του «Opportunity», που αυτήν την στιγμή χρησιμοποιείται για τη λήψη και ανάλυση δειγμάτων από την επιφάνεια και το υπέδαφος του Άρη. Τα ρομπότ αυτά ανακαλύπτουν άγνωστες περιοχές του πλανήτη, στις οποίες ο Γρεβενιώτης Οικονόμου δίνει ελληνικά ονόματα, όπως ο κρατήρας «Σαντορίνη», η πεδιάδα «Λασίθι», η κοιλάδα «Καλαβρύτων» , το όρος «Όρλιακας», η οροσειρά της «Πίνδου», το όρος «ΟΧΙ» και άλλες ονομασίες.
Στις 4 Ιουλίου 1997 το ερευνητικό όργανο που ο ίδιος κατασκεύασε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου για λογαριασμό της ΝΑΣΑ, το “Alpha Proton X-Ray Sprectometer” στημμένο πάνω στο Sojourner του Pathfinder, που επιτυχώς προσγειώθηκε ομαλά στην επιφάνεια του Άρη, άρχισε να στέλνει τις πρώτες πολύτιμες πληροφορίες που θα δώσουν απάντηση στο ερώτημα “από τι είναι φτιαγμένος ο Άρης;”.
Αυτή η επιτυχία θεωρήθηκε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της επιστήμης το 1997 και ο ίδιος τιμήθηκε πολύ για αυτό του το κατόρθωμα, όχι μόνο από τη ΝΑΣΑ, αλλά και από πολλούς άλλους οργανισμούς, όπως επίσης και από την κοινότητά του, η οποία του απένειμε το χρυσό κλειδί και το μετάλλιο του Ζιάκα. Επίσης σε ειδική τελετή βραβεύθηκε από το TΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.
Ένας φίλος μου αστροφυσικός από τη Θεσσαλονίκη μου είπε: «Για να έρθεις και να δουλέψεις στα ελληνικά πανεπιστήμια θέλεις πιστοποιητικό αριστερών κοινωνικών φρονημάτων».
Είναι ένας εξαίρετος επιστήμονας. Όλα τα εξαρτήματα που το τμήμα του κατασκεύασε για λογαριασμό της ΝΑΣΑ, τρία σε αριθμό, προσγειώθηκαν επιτυχώς στη σελήνη στο χρονικό διάστημα 1967 έως 1968. Για αυτές τις επιτυχίες του, έλαβε υψηλές τιμές από τη ΝΑΣΑ.
Έχει δημοσιεύσει πέραν των 300 άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και βιβλία.
Ο καθηγητής της Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου ήταν 11 χρόνων όταν ξεκίνησε την επίπονη πορεία της ζωής του. Αφετηρία του ένα «κεφαλοχώρι» των Γρεβενών και τερματισμός το Jet Propulsion Laboratory της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας.
Ο επόμενος στόχος για τον Μακεδόνα Οικονόμου είναι ο πλανήτης Κρόνος και η μελέτη της ατμόσφαιρας του.
Όπως λέει ο Γρεβενιώτης καθηγητής:
«Δεν θα σταματήσω ποτέ. Πάντα θα βάζω καινούργιους στόχους. Κάποτε για μένα ήταν το Φεγγάρι, μετά η Αφροδίτη, τώρα ο Αρης. Με τον "Voyager" έχουμε δει όλους τους πλανήτες εκτός από τον Πλούτωνα. Οι πρώτες εικόνες έρχονται. Τώρα έρχεται η σειρά των πολύπλοκων ερωτήσεων που ζητούν απαντήσεις. Ο Αρης έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον γιατί έχει κοινά στοιχεία με τη Γη. Θα είναι πολύ ευχάριστο να βρούμε ίχνη ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη. Ως τώρα εικάζουμε πως πρέπει να έγινε κάποια μεγάλη καταστροφή στο παρελθόν, αλλά αυτές ακριβώς τις απαντήσεις ψάχνουμε να βρούμε».
«Πολλοί πιστεύουν ότι αυτό που έγινε στον Αρη είναι δυνατό να γίνει και στη Γη. Βλέπεις, όμως, από την άλλη πλευρά την Αφροδίτη που έχει διαφορετική εικόνα από τον Αρη. Η ατμόσφαιρα στην Αφροδίτη είναι 100 φορές πυκνότερη και η θερμοκρασία στην επιφάνεια φτάνει τους 500 βαθμούς Κελσίου. Κάποιοι το συνδέουν αυτό με το το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει όταν η ατμόσφαιρα απορροφά ηλιακή ενέργεια χωρίς να την αντανακλά. Από την άλλη πλευρά στον Αρη η εικόνα είναι διαφορετική. Η θερμοκρασία εκεί κυμαίνεται στον Ισημερινό του πλανήτη από μείον 120 βαθμούς Κελσίου ως το πολύ 5-10 βαθμούς πάνω από το μηδέν. Χρειάζεται να μελετήσουμε σε βάθος την εξέλιξη των πλανητών για να βρούμε την άκρη του νήματος».
Ο Γρεβενιώτης Οικονόμου όταν κοιτάζει το Φεγγάρι βλέπει "τρία μάτια". Αυτός σχεδίασε τα ρομποτικά πλανητικά διαστημόπλοια, Surveyor V, VI και VII, που προσγειώθηκαν στο φεγγάρι το 1967 και το 1968. Το όργανο που τοποθετήθηκε στα διαστημόπλοια αυτά αποκάλυψε τη σύνθεση της σεληνιακής επιφάνειας πολύ πριν από την αποστολή Apollo 11, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για να πατήσει για πρώτη φορά άνθρωπος στη σελήνη. Τα τρία αυτά μηχανήματα που έχει στείλει ο ίδιος στην επιφάνειά του μας στέλνουν συνεχώς πληροφορίες. Άλλες φορές κάθεται και κοιτάζει τον Άρη και την κοιλάδα προσεδάφισης του Pathfinder. Σκέφτεται πόσο υπέροχη είναι η
Αρειανή κοιλάδα με όλα αυτά τα πετρώματα και τους βράχους.
Ο ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕΙ ΥΠΕΡΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΤΟΥ
Όραμά του Οικονόμου είναι η κατασκευή ενός Αστεροσκοπείου
στα Γρεβενά με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Αστρονομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 2007 σε συνεργασία με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις προσπαθεί να κατασκευάσει το Αστεροσκοπείο Όρλιακα – ένα ιδανικό τοπίο κοντά στη γενέτειρα του για εκπαιδευτικούς κι ερευνητικούς σκοπούς στην Μακεδονία. Η τοποθεσία που έχει επιλεγεί βρίσκεται σε υψόμετρο 1480 μέτρων στο όρος Όρλιακα ή Όρλυγκα (ΟΡΗ ΤΟΥ ΛΥΓΚΑ) του δήμου Θεοδώρου Ζιάκα, η οποία έχει κριθεί ως από τις καλύτερες που υπάρχουν για το σκοπό αυτό, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον Πυρηνικό Φυσικό της ΝΑΣΑ και καθηγητή του Πανεπιστημίου Αστροφυσικής του Σικάγου, Θανάση Οικονόμου, το Αστεροσκοπείο των Γρεβενών θα είναι από τα πλέον εξοπλισμένα στην Ευρώπη, αφού θα διαθέτει όχι μόνο τηλεσκόπια για παρακολούθηση και έρευνα από τους επιστήμονες, αλλά και τηλεσκόπια για εκπαιδευτικούς σκοπούς και ερασιτέχνες αστρονόμους.
Το Αστεροσκοπείο των Γρεβενών θα είναι το δεύτερο καλύτερο της χώρας μας και από τα μεγαλύτερα στην Ελληνική Ευρωπαϊκή Χερσόνησο (Ε.Ε.Χ.).
Το Αστεροσκοπείο σύμφωνα με τον προγραμματισμό του καθηγητή έπρεπε να ήταν έτοιμο να λειτουργήσει σε δύο χρόνια και το κόστος κατασκευής του αναμένεται να ξεπεράσει τα 3 εκατομμύρια ευρώ. Στο σημείο αυτό άρχισαν να εμπλέκονται οι «έλληνες πολιτικοί».
Το Αστεροσκοπείο των Γρεβενών θα είναι το δεύτερο καλύτερο της χώρας μας και από τα μεγαλύτερα στην Ελληνική Ευρωπαϊκή Χερσόνησο (Ε.Ε.Χ.).
Το Αστεροσκοπείο σύμφωνα με τον προγραμματισμό του καθηγητή έπρεπε να ήταν έτοιμο να λειτουργήσει σε δύο χρόνια και το κόστος κατασκευής του αναμένεται να ξεπεράσει τα 3 εκατομμύρια ευρώ. Στο σημείο αυτό άρχισαν να εμπλέκονται οι «έλληνες πολιτικοί».
Ο Θανάσης Οικονόμου είναι ο εμπνευστής της δημιουργίας του Αστεροσκοπείου του Όρλιακα, στο Ζιάκα των Γρεβενών, ένα έργο το οποίο εντάχθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2011 στα 107 έργα του ΕΣΠΑ της χώρας μας με απόφαση των Βρυξελλών.
Είναι ο Ελληνας που κατασκεύασε το «Alpha Proton Χ-ray Spektrometer», ένα «μηχανάκι» δηλαδή ¬ όπως τρυφερά το αποκαλεί ο ίδιος ¬, που «οσμίζεται» εδώ και πολύ καιρό το χώμα και τα πετρώματα του πλανήτη Αρη για λογαριασμό της NASA. Το «μηχανάκι» του είναι αυτό που ήδη έφερε τις πρώτες πολύτιμες πληροφορίες που θα δώσουν απάντηση στο ερώτημα «από τι είναι φτιαγμένος ο Αρης». Και όταν απαντηθεί με τη σειρά του αυτό το ερώτημα θα έρθουν άλλα πιο επιτακτικά να ζητήσουν απάντηση. Οπως, αν, για παράδειγμα, μπορεί να υπάρξει ή αν υπήρξε ζωή στον Αρη. Αν είμαστε ή όχι μόνοι στο Σύμπαν. Αν η κατάσταση των άλλων πλανητών έχει κάτι να μας δείξει για το μέλλον της Γης.
«Την Ελλάδα την λατρεύω. Έρχομαι κάθε καλοκαίρι για διακοπές. Είχα τη σκέψη να έρθω να δουλέψω σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Ένας φίλος μου αστροφυσικός από τη Θεσσαλονίκη μου είπε:
«Για να έρθεις και να δουλέψεις εδώ στο Πανεπιστήμιο, θέλεις πιστοποιητικό αριστερών κοινωνικών φρονημάτων. Μείνε καλύτερα εκεί».-
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου