Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ, Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ, ΠΟΥ ΕΔΩΣΕ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΑΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ.
ΝΕΩΤΕΡΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ ΑΝΤΙΥΛΗΣ ΚΑΙ Η ΠΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΑ ΑΣΤΡΑ. ΣΤ΄ ΜΕΡΟΣ.
Ο ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΑΝΤΙΥΛΗΣ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΖΕΝΓΚΕΡ ΚΑΙ Η ΠΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΑ ΑΣΤΡΑ. E' ΜΕΡΟΣ.
Ο Ευγένιος Μιχαήλ Αντωνιάδης (10 Φεβρουαρίου 1870 - 1944) ήταν ένας Έλληνας αστρονόμος, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Γαλλία.
Ο Αντωνιάδης υπήρξε μια ηρωική μορφή της επιστήμης, ο πιο σημαντικός παρατηρητής του Άρη. Σχεδίασε ακριβείς χάρτες του ερυθρού πλανήτη, η απόκλιση των οποίων είναι μικρή σε σχέση με τους σημερινούς.
Για τον λόγο αυτό οι περισσότερες τοπωνυμίες τις επιφάνειας του Άρη είναι ελληνικές.
Η Γεωγραφία του Άρη, επίσης γνωστή ως Αρειογραφία, περιλαμβάνει την διάκριση και χαρακτηρισμό των περιοχών του Άρη. Εστιάζει στη φυσική γεωγραφία της γης· δηλαδή την κατανομή χαρακτηριστικών μορφών σε όλον τον Άρη και τις χαρτογραφικές αναπαραστάσεις τους.
Οι πρώτες παρατηρήσεις του Άρη έγιναν με επίγεια τηλεσκόπια. Η ιστορία των παρατηρήσεων αυτών χαρακτηρίζεται από τις αντιθέσεις του Άρη, όταν ο πλανήτης είναι εγγύτερα στη Γη και ως εκ τούτου καλύτερα ορατός, ανά διετία. Οι περιηλιακές αντιθέσεις του Άρη, κάθε 16 χρόνια, είναι η περίοδος που βρίσκεται εγγύτερα στο περιήλιο και τη Γη.
Κατόπιν της χαρτογράφησης της Σελήνης που άρχισε το 1830, οι Γιόχαν Χέινριχ Μάντλερ και Βίλχελμ Μπήρ ήταν οι πρώτοι αρεογράφοι. Αρχικά προσδιόρισαν τις μόνιμες επιφανειακές δομές και την περίοδο περιστροφής του πλανήτη. Το 1840, ο Μάντλερ κατόπιν δεκαετούς μελέτης σχεδίασε τον πρώτο Αρειανό χάρτη. Αντί να συνδέσουν τις περιοχές με ονόματα χρησιμοποίησαν γράμματα, το Σίνους Μεριντιάνι ενδεικτικά αντιστοιχίστηκε στο "α".
Τα επόμενα είκοσι χρόνια, καθώς εξελίχθηκαν τα όργανα παρατήρησης και ο πληθυσμός των παρατηρητών, οι δομές του Άρη ονοματίστηκαν ποικιλοτρόπως. Για παράδειγμα, το Σόλις Λάκους ονομάστηκε "Όκουλους" (το Μάτι), και το Σύρτις Μάτζορ είχε ονομαστεί "Κλεψύδρα Θάλασσα" και "Σκορπιός". Το 1858 ονομάστηκε και "Ατλαντικό Κανάλι" από τον Ιησουίτη αστρονόμο Άντζελο Σέκι.
Το 1867, ο Ρίτσαρντ Άντονι Πρόκτορ σχεδίασε ένα χάρτη του Άρη κάπως πρόχειρα βάσει προγενέστερων σχεδίων του αιδεσιμότατου Γουίλιαμ Ρούτερ Ντόους του 1865. Ο Πρόκτορ περιέγραψε το σύστημα ονοματολογίας του ως εξής: «αντιστοίχισα στις δομές τα ονόματα των παρατηρητών που μελέτησαν τις φυσικές ιδιαιτερότητες του Άρη.»
Τον Σεπτέμβριο 1877, (περιηλιακή αντίθεση του Άρη της 5 Σεπτεμβρίου), ο Ιταλός αστρονόμος Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι δημοσίευσε τον πρώτο λεπτομερή χάρτη του Άρη. Οι χάρτες περιείχαν μορφές που ονόμασε canali ("κανάλι"), που αργότερα αποδείχθηκε ότι ήταν οπτική ψευδαίσθηση. Τα κανάλι ήταν υποτιθέμενες μακριές ευθείες γραμμές στην επιφάνεια του Άρη στις οποίες έδωσε τα ονόματα διάσημων Γήινων ποταμών. Η ορολογία του παρερμηνεύτηκε ως κανάλια που συζητήθηκε ως θέμα Αρειανών καναλιών.
Ο Ευγένιος Μιχαήλ Αντωνιάδης (10 Φεβρουαρίου 1870 - 1944) ήταν ένας Έλληνας αστρονόμος, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Γαλλία.
Ο Αντωνιάδης υπήρξε μια ηρωική μορφή της επιστήμης, ο πιο σημαντικός παρατηρητής του Άρη. Σχεδίασε ακριβείς χάρτες του ερυθρού πλανήτη, η απόκλιση των οποίων είναι μικρή σε σχέση με τους σημερινούς.
Για τον λόγο αυτό οι περισσότερες τοπωνυμίες τις επιφάνειας του Άρη είναι ελληνικές.
Το βιβλίο του La Planete Mars έρχεται το 1930 να συγκεφαλαιώσει όλες τις μελέτες του Έλληνα αστρονόμου για τον κόκκινο πλανήτη.
Ως τις μέρες μας, το έργο αυτό παραμένει η βίβλος της τηλεσκοπικής παρατήρησης του Άρη.
Ο Αντωνιάδης προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ αλλά δεν το πήρε, όπως και πολλοί άλλοι, γιατί ήταν Έλληνας. Δεν ήταν εβραίος.
Παραμένει πάντως το γεγονός ότι σήμερα οι άσχετοι αστρονόμοι Lowell και Schiaparelli είναι πιο γνωστοί από τον Αντωνιάδη, χάρη στις ανύπαρκτες διώρυγες που ‘έβλεπαν’.
Η σύγχρονη ονοματολογία βασίστηκε σε πληθώρα πηγών, κύρια από τους Αρειανούς χάρτες του Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, του Αντωνιάδη και του Φωκά. Ο Σκιαπαρέλι χρησιμοποίησε πολλά ονόματα από την ελληνική μυθολογία και μερικά από την Βίβλο. Τα μεγάλα Αρειανά Άλβεδον διατήρησαν τα παλαιά ονόματά τους, και περιστασιακά ενημερώνονται για να προβληθούν οι νέες γνώσεις για τις περιοχές.
Για παράδειγμα, το "Νυξ Ολύμπικα" (χιόνια του Ολύμπου) εξελίχθηκε σε Όρος Όλυμπος.
Για παράδειγμα, το "Νυξ Ολύμπικα" (χιόνια του Ολύμπου) εξελίχθηκε σε Όρος Όλυμπος.
Τα περισσότερα ονόματα πάντως δόθηκαν από τους Έλληνες Αντωνιάδη και Φωκά και διατηρούνται αυτούσια στην σημερινή ονοματολογία της επιφάνειας του πλανήτη. Το μεγάλο σκάνδαλο όμως είναι ότι η διεθνής επιστημονική βιβλιογραφία (ηθελημένα;), κάνει ότι μπορεί για να σβήσει την μνήμη της προσφοράς των Ελλήνων αστρονόμων.
Μεγάλοι Αρειανοί κρατήρες ονομάστηκαν από σημαντικούς επιστήμονες και συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, ενώ οι μικρότεροι ονομάστηκαν από χωριά και πόλεις της Γης.
Περί το 1960 που διαστημόπλοια έφτασαν στον πλανήτη με τις αποστολές του Μάρινερ του NASA οι μύθοι διαλύθηκαν. Ορισμένοι Αρειανοί χάρτες έγιναν βάσει δεδομένων αυτών τον αποστολών, και κατόπιν της αποστολής του Αρειανού Πλανητικού Τοπογράφου (Mars Global Surveyor) κατά την περίοδο 1996 - 2006 λήφθηκαν εξαιρετικά λεπτομερείς χάρτες.
Οι χάρτες είναι πλέον διαθέσιμοι στη διαδικτυακή σελίδα http://www.google.com/mars/
Η γεωγραφία του πλανήτη είναι ποικιλόμορφη. Η διχοτόμηση της Αρειανής τοπογραφίας είναι εμφανής: οι βόρειες πεδιάδες ισοπεδωμένες από ροές λάβας διακρίνονται καθαρά από τα νότια υψίπεδα με λάκκους και κρατήρες από αρχαίες προσκρούσεις. Η επιφάνεια του Άρη, όπως φαίνεται από τη Γη, διακρίνεται σε δύο είδη περιοχών, με διαφορετικά άλβεδον. Οι πιο ανοιχτόχρωμες περιοχές, καλυμμένες με σκόνη και άμμο εμπλουτισμένη σε ερυθρά οξείδια του σιδήρου, κάποτε θεωρούνταν Αρειανές "ήπειροι" και ονομάστηκαν ανάλογα Αραμπία Τέρρα (Αραβική Γη) ή Αμαζονις Πλανίτια (Αμαζόνια Πεδιάδα). Οι σκοτεινές περιοχές θεωρούνταν θάλασσες, και ονομάστηκαν ανάλογα Ερυθρά θάλασσα, Σειρήνια θάλασσα και Ορόρα Σίνους. Η σκοτεινότερη περιοχή που φαίνεται από τη γη είναι το Σύρτις Μάτζορ Πλάνουμ.
Το ασπιδοειδές ηφαίστειο Όρος Όλυμπος υψώνεται κατά 22 χλμ. υπεράνω της περιβάλλουσας ηφαιστειακής πεδιάδας, και είναι το υψηλότερο βουνό σε όλους τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος. Βρίσκεται στη μεγάλη ορεινή περιοχή που ονομάζεται Θαρσίς, μαζί με άλλα μεγάλα ηφαίστεια. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται το μεγαλύτερο σύστημα από φαράγγια του ηλιακού συστήματος, την Κοιλάδα του Μάρινερ ή Μάρινερ Βάλεϊ, μήκους 4.000 χλμ και βάθους 7 χλμ. Στην επιφάνεια του Άρη υπάρχουν αναρίθμητοι κρατήρες, εκ των οποίων διακρίνεται η Λεκάνη πρόσκρουσης Ελλάς.
Στον πλανήτη υπάρχουν δύο μόνιμα παγωμένοι πόλοι, ο βόρειος βρίσκεται στη Βόρεια πολική Πεδιάδα και ο νότιος στη Νότια πολική Πεδιάδα.
Το υψηλότερο και χαμηλότερο σημείο του πλανήτη διαφέρουν κατά περίπου 30 χλμ. (η κορυφή του όρους Όλυμπος σε υψόμετρο 21,2 χλμ. και ο βυθός της λεκάνης Ελλάς σε υψόμετρο 8,2 χλμ. υπό του μηδενός). Συγκριτικά, η ομόλογη διαφορά στη Γη (μεταξύ Έβερεστ και της Τάφρου των Μαριανών) είναι μόνο 19,7 χλμ. Σε συνδυασμό με τις διαφορετικές πλανητικές ακτίνες, σημαίνει ότι ο Άρης είναι σχεδόν τρεις φορές "τραχύτερος" από τη Γη.
Στην Αρειανή τοπογραφία διακρίνεται μία διχοτομία ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο ημισφαίριο. Το βόρειο ημισφαίριο είναι ως επί το πλείστον επίπεδο, με λίγους κρατήρες πρόσκρουσης, και βρίσκεται υπό του μηδενικού υψομέτρου. Αντίθετα, στο νότιο ημισφαίριο υπάρχουν βουνά και υψίπεδα, κύρια σε μεγάλα υψόμετρα. Τα δύο ημισφαίρια διαφέρουν υψομετρικά κατά 1 - 3 χλμ. Η οριοθετική γραμμή μεταξύ των δύο περιοχών είναι ιδιαίτερου γεωλογικού ενδιαφέροντος.
Χαρακτηριστική μορφή είναι το διχασμένο έδαφος, με εξογκώματα και επίπεδες κοιλάδες περικλεισμένες από πανύψηλες παρειές.
Υπάρχουν μεγάλες κοιλάδες με ποτάμια και κανάλια εκροής που διαπερνούν την διχοτόμηση.
Στη Γη, το μηδενικό υψόμετρο βρίσκεται στο επίπεδο της θάλασσας. Στον Άρη δεν υπάρχουν ωκεανοί και "επίπεδο θάλασσας", οπότε αυθαίρετα ορίστηκε γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς με επίπεδο μηδενικού υψόμετρου για τη χαρτογράφηση της επιφάνειας. Το επίπεδο ορίστηκε σε σχέση με την ατμοσφαιρική πίεση.
Από την αποστολή του Μάρινερ 9 έως το 2001, η πίεση επιλογής ήταν τα 610,5 Pa (6.105 mbar), βάσει του ότι υπό αυτής της πίεσης το υγρό νερό είναι πάντα ασταθές (δηλαδή πρόκειται για το τριπλό σημείο του νερού). Αυτή η τιμή ισούται με το 0,6% της πίεσης στο επίπεδο της θάλασσας στη Γη. Σημειώνεται ότι η επιλογή αυτής της τιμής δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει υγρό νερό σε χαμηλότερα υψόμετρα, αλλά ότι θα υπήρχε αν η θερμοκρασία υπέρβαινε τους 0,01 βαθμούς °C.
Το 2001, τα δεδομένα του υψομετρητή του Αρειανού όρμπιτερ οδήγησαν σε νέα σύμβαση για το μηδενικό υψόμετρο που ορίστηκε ως η ισοδυναμική επιφάνεια (βαρυτική και περιστροφική) όπου η μέση αξία στον ισημερινό ισούται με τη μέση ακτίνα του πλανήτη.
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου