«Ενωμένος Ελληνισμός» Δημόσια ομιλία του Μ. Καλόπουλου στα ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ 2010

 

Αγαπητοί φίλοι… καλώς ήρθατε στην γιορτή της γνώσης και της αναζήτησης

Χαίρομαι πάρα πολύ που βρίσκομαι ανάμεσά σας…

Ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπούν με πάθος κάτι ξεχωριστό, …τη γνώση!

Όλοι εμείς βρισκόμαστε πράγματι σε μια μοναδική γιορτή γνώσης, όπου βλέπουμε, ακούμε, και συζητάμε, για πράγματα που υμνούν έναν μοναδικό πολιτισμό, τον ελληνικό, που λάτρεψε την γνώση όσο κανείς.

Χαιρετώ λοιπόν όλους εσάς τους ξεχωριστούς ανθρώπους, που βρήκατε τον χρόνο και την διάθεση, να συμμετάσχετε σ’ αυτή τη γιορτή μνήμης, γνώσης και αναζητήσεων.

Ανάμεσά μας βρίσκονται σπουδαίοι υποστηρικτές του ελληνικού πολιτισμού, όπως συγγραφείς, ποιητές, ηθοποιοί και καλλιτέχνες κάθε είδους, επιστήμονες και καθηγητές κάθε βαθμίδος, που με τον τρόπο του ο καθένας, μας δίδαξε φωτίζοντας άγνωστε πτυχές του υπερ-πολύτιμου ελληνικού τρόπου ζωής και σκέψης. Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός, ότι για πρώτη φορά εφέτος, βρίσκονται ανάμεσά μας και οι άρχοντες των τοπικών δήμων, τους οποίους και χαιρετούμε εγκάρδια.

Το όμορφο της αποψινής μας βραδιάς, είναι πως δεν είμαστε κάπου τυχαία, αλλά στην πανέμορφη αγκαλιά του πραγματικού αλλά και του μυθικού Ολύμπου!

Κάπου εδώ γύρω, ο ιερός μύθος των προγονών μας… τοποθετεί την ίδια την καταγωγή αλλά και την «δημιουργία» των ανθρώπων!

 

 

 

Ο μεγάλος επικός ποιητής Ησίοδος, αναφερόμενος στις απώτατες εκείνες εποχές των ευτυχισμένων ολύμπιων ανθρώπων γράφει: «στον Όλυμπο… έχοντας ξέγνοιαστη ψυχή, (οι άνθρωποι εκείνοι) σαν θεοί ζούσαν». Hesiodus «Opera et dies» 110-125

Απ’ την μυθολογία μας γνωρίζουμε, ότι στον νοητό ή πραγματικό Όλυμπο, ζούσε ο ολύμπιος και πανανθρώπινος ευεργέτης, Τιτάνας Προμηθέας, καθώς και η Αθηνά, η σοφή κόρη του Δια, που κάποια στιγμή… «κατά του μύθου παίγνιον»… αμφότεροι πήραν την εντολή από τον «πατέρα θέων και ανθρώπων», να φτιάξουν φωτισμένους ανθρώπους!

Ο μύθος μας λέει πως: τον Προμηθέα και την Αθηνά κάλεσε ο Ζεύς, ανθρώπων ομοιώματα από πηλό να πλάσουν και τους ανέμους να κάλεσαν, πνοή για να τους δώσουν. Stephanus Gramm. Eth 330.

Βέβαια, από την αρχαιότητα ακόμα, οι Έλληνες γνώριζαν, πως το βαθύτερο νόημα αυτής της μυθικής ανθρωποπλασίας, ήταν κυρίως πνευματικό, γιατί βρίσκουμε γραμμένο πως: ο Προμηθέας πρώτος της γραπτής φιλοσοφίας ευρετής έγινε, και (μ’ αυτήν) ιδιότητες έπλασε, ώστε να μπορέσουν οι άνθρωποι την σοφία να γνωρίσουν. Suda pi.2506.2

Κάπως έτσι, σ’ έναν κόσμο με ανώτερες πνευματικές ευκαιρίες, γεννηθήκαν και οι ονομαστοί μυθικοί προπάτορες των Ελλήνων, η Πύρρα και ο Δευκαλίων, και αφού επέζησαν απ’ τον επόμενο κατακλυσμό (γιατί η ελληνική μυθιστορία καταγράφει όχι έναν, αλλά οκτώ περίπου κατακλυσμούς) έδωσαν το όνομα του πρωτότοκου γιου τους Έλληνα, στην Ελλάδα και στους Έλληνες, όπως μας διασώζει ο ιστορικός Ελλάνικος: «Δευκαλίωνος και Πύρρας Έλλην, αφού Ελλάς και Έλληνες». Hecataeus Hist 1a,4,F.19b.3

Και όχι μόνο ο Δευκαλίων, εδώ… «στη Θεσσαλία πρώτον αβασίλευσε», αλλά και ο ονομαστός πρόγονος των Ελλήνων ο Πελασγός, που γέμισε ολόκληρη τη μεσόγειο με τους απογόνους του, δίνοντας την ευκαιρία στον Πλάτωνα να ονομάσει ολόκληρη τη Μεσόγειο… «λίμνη πελασγική»!

Από την εποχή εκείνη της ένδοξης μυθ-ιστορίας των Ελλήνων, πέρασαν πολλές χιλιάδες δημιουργικά χρόνια. Οι προγονοί μας διέπρεψαν σε κάθε μορφή τέχνης και σοφίας. Απ’ αυτούς γεννήθηκαν πολιτισμοί που κοσμούν την παγκοσμία κληρονομία όπως: ο πρωτο-κυκλαδικός, ο Μινωικός, ο Μυκηναϊκός, ο Ιωνικός πολιτισμός…

Αν σ’ αυτές τις μυθ-ιστορικές περιόδους, προσθέσουμε την κλασική και την αλεξανδρινή περίοδο, θα δούμε το πως δημιουργήθηκε η μεγαλύτερη γραπτή παρακαταθήκη όλων των εποχών και των εθνών… η μοναδική σε έκταση πνευματική χάρη και ποικιλία, η ονομαστή ελληνική γραμματεία!!!

Οι πρόγονοί μας, άφησαν πίσω τους έναν απίστευτο πολιτισμικό απόηχο, που ανάλογο του, ουτε δημιούργησε, και προφανώς ουτε πρόκειται να ξανα-δημιουργήσει ποτέ η ανθρωπότητα…

Κι όμως… με την πάροδο του χρόνου, εμείς οι «ολύμπιοι» Έλληνες, που είχαμε όλες τις προϋποθέσεις να βρισκόμαστε στις κορυφές της ιστορίας και των εξελίξεων… φτάσαμε στην σημερινή άκρως δυσάρεστη εξέλιξη… η πατρίδα μας παραδομένη στα χέρια ξένων και αναξίων, να παραδέρνει, μπροστά σε απελπιστικά βάραθρα αφανισμού!

Ένα οδυνηρό ερώτημα λοιπόν που πολύ σύντομα θα μας απασχολήσει είναι: Τι μπορεί αλήθεια να έφταιξε; Γιατί ο ελληνισμός από τα ανυπέρβλητα ύψη της δόξας, κατέληξε σκιά της ιστορίας του;

Μια πρώτη απάντησή μας είναι… πως ισχυρότεροι λαοί και καταχθόνιες ιδεολογίες, ανέτρεψαν την δύναμή μας… Οι Έλληνες διχασμένοι και απροετοίμαστοι, ηττηθήκαν από ισχυρούς αντιπάλους!

Κι όμως… επαναλαμβάνω, ένας πραγματικά ισχυρός λαός, τότε ακριβώς, ενωμένος θα έπρεπε να αποδείξει την αξία του. Πράγματι, όταν οι Έλληνες ενώθηκαν, στην μεγαλύτερη σύγκρουση όλων των εποχών, κατάφεραν να διώξουν τον Ξέρξη από την Ελλάδα, παρά την συντριπτική αριθμητική του υπέροχη, σε ξηρά και θάλασσα!

Μια δεύτερη αυτοκριτική προσέγγιση είναι: πως οι Έλληνες δεν κατάφεραν ποτέ πραγματικά και ουσιαστικά, να ενώσουν τις απίστευτες δυνάμεις τους.

Πράγματι, ακόμα και στην εισβολή του Ξέρξη, μόλις και μετά βίας, ελάχιστες πόλεις ενωθήκαν για να τον αποκρούσουν, και μετά τον κίνδυνο διαλυθήκαν ξανά σε αντιμαχόμενες και αλληλο-σπαρασσόμενες πόλεις και παρατάξεις… συντηρώντας για 100 (432-338) και πλέον χρόνια, εξοντωτικούς αδελφοκτόνους πολέμους… μέχρι να τους σταματήσει δυναμικά, ο Μακεδόνας Φίλιππος, με τον 16χρονο στρατηγό και γιο του Αλέξανδρο στη μάχη της Χαιρώνειας.

Λοιπόν… μήπως είναι καιρός να δούμε ενδεχομένως και τα δικά μας σφάλματα, απ’ τα οποία έχουμε πολλά να διδαχθούμε;

* * * * * * * * * * *

Είναι αλήθεια, ότι ο ελληνισμός ήταν ανέκαθεν ένα αχανές, πολυδαίδαλο και ασυγχρόνιστο πεδίο δράσης και αμέτρητων ανακαλύψεων, με ισχυρότατους άνδρες και προσωπικότητες… και εξ αυτού, είχε ιδιαίτερες δυσκολίες οργάνωσης, και καθορισμού ενιαίων ιδανικών και κυρίως προτεραιοτήτων…

Όλοι είχαν κατά νου να αριστεύσουν, ξεχνώντας ότι το ομηρικό: «Αιέν αριστεύειν» (πάντα αρίστευε) συμπληρώνεται από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να αριστεύεις: «και υπείροχον έμμεναι άλλων, μηδέ γένος πατέρων αισχυνέμεν». Ιλιάδα Ζ 208. Δηλαδή να «αρίστευε μεν σε όλα… αλλά για ένα συγκεκριμένο λόγο… για να διατηρείς την υπέροχη έναντι των άλλων, ώστε να μην ντροπιαστούν οι πρόγονοί σου»!

Η δυνατότητα, αλλά και η υποχρέωση των Ελλήνων, να παραμένουν στην κορυφή της υπεροχής έναντι άλλων, των υπολοίπων δηλαδή λαών και διεκδικητών της υπεροχής, ήταν σχεδόν αυτονόητη, παρ’ όλα αυτά, εκτός από την μικρή σχετικά περίοδο της Αλεξανδρινής αυτοκρατορίας, ποτέ δεν αποκτήσαμε την συστηματική δυνατότητα υπεροχής έναντι των αντιπάλων μας, και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κανείς άλλος, εκτός από την δική μας οργανωτική αναξιοσύνη.

Όλη η μανία της υπεροχής μας, εκδηλώθηκε κυρίως προς τους ομοεθνείς μας, χωρίς να μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε, ότι ο κύριος αντίπαλός μας, ήταν και παραμένει ο εξωτερικός εχθρός ή αντίπαλος, που τελικά απεδείχθη και ο διαχρονικός μας δυνάστης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της οργανωτικής αναξιοσύνης μας, ακριβώς λόγω της εμμονής των Ελλήνων κυρίως στις θεωρητικές προσεγγίσεις, και όχι στις πρακτικές εφαρμογές της καταπληκτικής επιστημοσύνης τους, είναι νομίζω ο μεγαλύτερος γεωμέτρης και μηχανικός όλων των εποχών, ο Αρχιμήδης, για τον οποίο ο Πλούταρχος γράφει πως: «αρνιόταν να κατασκευάσει πολεμικές μηχανές, γιατί τις θεωρούσε ανάξιες σπουδής. Ασχολούμενος με την θεωρητική γεωμετρία, ονόμαζε όλα τα αλλά (τα πρακτικά έργα) πάρεργα, και μόνο η επίμονη του (Τυράννου των Συρακουσών) Ιέρωνα, κατάφερε (επιτέλους) να τον στρέψει στις πρακτικές οπλικές εφαρμογές»… μα ήταν ήδη πολύ αργά! Πλούταρχος Βίοι Παράλληλοι Μάρκελλος 14.6.

Ο Αρχιμήδης… ο μεγαλύτερος εφευρέτης άλλων των εποχών, από υπερβολική αγάπη προς την επιστήμη του… με τον τρόπο του, αρνήθηκε να γίνει ο υπερασπιστής οπλουργός του ελληνισμού!

Ο Αρχιμήδης λοιπόν… είναι το καλύτερο παράδειγμα εκούσιου αφοπλισμού της φιλοσοφίας, απέναντι στους ανελέητους στρατοκράτες και ψυχρούς δολοφονικούς αντιπάλους μας! Σύμφωνα με τον θρύλο, ο μέγας αυτός γεωμέτρης, σκοτώθηκε την ώρα της άλωσης των Συρακουσών, από έναν άξεστο Ρωμαίο, ενώ ήταν απορροφημένος με τους κύκλους του, και τα τελευταία του λόγια ήταν, «μη μου τους κύκλους τάραττε«.

Ο υπέροχος αυτός άνθρωπος (ο ενσαρκωτής της ελληνικής αφέλειας), απορροφημένος από την αγάπη του για την θεωρητική αναζήτηση, δεν κατάφερε να πάρει τους «κύκλους» του, μακριά από τα φονικά σπαθιά των Ρωμαίων! Κάτι λοιπόν δεν πήγαινε και τόσο καλά… με τον μονόπλευρο αυτό έρωτα της γνώσης.

Ουσιαστικά είμαστε βέβαιοι, πως αν ο ενωμένος ελληνισμός ήθελε, θα μπορούσε να παραμείνει εσαεί αήττητος, ως ο σημαντικότερος κατασκευαστής αμυντικών όπλων σε ολόκληρη την αρχαιότητα.  Σκεφθείτε μόνο την απίστευτη θεωρητική κατάρτιση ενός λαού που διέθετε σχεδόν ταυτόχρονα…

Έναν Αρχιμήδη (-287-212 ) στις Συρακούσες,
Έναν Ερατοσθένη (-276-194) στην Αθήνα
Έναν Ευκλείδη (-325-265), στην Αλεξάνδρεια
Έναν Αρίσταρχο (-320-250) στην Σάμο

Θυμηθείτε τι απέδειξε μόνος του, ο μεγαλύτερος επιστήμονας άλλων των εποχών, ο Αριστοτέλης (-384-322) με τον Μακεδόνα μαθητή του, και μεγαλοφυή πολέμαρχο Μέγα Αλέξανδρο (-356-323)!

Παρ’ όλα αυτά, ο θεωρητικά πανίσχυρος και πανεπιστήμον αυτός λαός, 44 μόλις χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη, (-212), νικήθηκε (Μάχη της Πύδνας –168) από τις βάρβαρες ορδές των Ρωμαίων, που απλά είχαν αντιγράψει υποτυπωδώς… τις στρατιωτικές μεθόδους των Ελλήνων!

Ποιος στρατός αλήθεια, θα μπορούσε να καταβάλει τις ενωμένες δυνάμεις των Ελλήνων, αν ο μόνο ο Αρχιμήδης, είχε αποφασίσει να καταστήσει το έθνος του ανίκητο;

Ο λόγος για όλα αυτά; Πολύ απλά, μεταξύ των Ελλήνων ποτέ δεν υπήρξε κεντρική διοίκηση, ικανή να αξιοποιήσει όλους αυτούς τους πανάξιους ανθρώπους! Μια κεντρική διοίκηση που με έγκαιρη πρόνοια, θα έβαζε όλες τις δυνάμεις του ελληνισμού, να δουλέψουν πρωτίστως για την διασφάλιση των μελλοντικών συμφερόντων όλων των Ελλήνων!

Πολλοί λένε, πως στην Ελλάδα δεν υπήρχε αυτή η αίσθηση της Ελληνικότητας, και όλα άρχιζαν και τελείωναν στην πόλη-κράτος του καθενός.

Κι όμως.. προ της εποχής ακόμα του Ομήρου, οι παν-Έλληνες ενωμένοι εκστράτευσαν κατά των Τρώων.

Ο Όμηρος αναφέρει ήδη την έκφραση: «Πανέλληνες» (Ιλιάδα 2.530)
Ο Ησίοδος : «Πανελλήνισσι» Έργα και Ημέρες 528
Ο Αρχίλοχος (-7^ος): «Πανελλήνων»
Ο Πίνδαρος (-6^ος)»Πανελλάνων, Πανελλάνεσσι, Πανελλάδος»
Ο Ευριπίδης (-5^ος) αναφέρεται σε πανελλήνιο νόμο, στρατό και βασιλέα.
Ο Αριστοφάνης αναφωνεί: «Ω πανέλληνες βοηθήστε να απαλλαγούμε από τον κακό στρατό των Φοινίκων»

Υπάρχουν επίσης δεκάδες αναφορές στην:
«Πανελλήνια πρωτιά ηρώων», στην
«Πανελλήνια προκοπή», στην
«Πανελλήνια ευσέβια», στο
«Πανελλήνων θέατρο», καθώς και στον
«Πανελλήνιο πλούτο» και τις
«Πανελλήνιες αρετές».

Η αίσθηση της παν-ελληνικότητας λοιπόν, ήταν διαρκώς εκεί, εντελώς ανιχνεύσιμη, και πανέτοιμη να δημιουργήσει ένα αμυντικά τουλάχιστον ενιαίο κράτος. Όμως η πρόνοια και οι ανάλογοι αγώνες των «σοφών» και κυρίως του ανυπάρκτου διοικητικά ιερατείου, στην κατεύθυνση της ένωσης των Ελλήνων… φαίνεται να απουσιάζαν δραματικά!

Σήμερα, στο μετά δυσκολίας επιχειρούμενο κλίμα του νέο-επανελληνισμού μας, κάποιοι εμφανίζουν την ιδία διασπαστική και διχαστική διάθεση. Να σημαίνει άραγε αυτό, ότι οι Έλληνες επαναλαμβάνουν τα λάθη των πρόγονων τους; … Είναι πράγματι εξαιρετικά πιθανόν.

Επισημαίνουμε λοιπόν ένα εξαιρετικά οδυνηρό ενδεχόμενο. Μόνο η συγκέντρωση γνώσεων δεν επαρκεί, πρέπει να υπάρχει και το όραμα των ενωμένων Ελλήνων…

Η μανιώδης συγκέντρωση γνώσεων, έχει αυτό το τίμημα της πολύ-διασπαστικότητας. Ο καθένας απομονώνεται στην ιδιαίτερη επίγνωση ελληνικότητας που του εξασφάλισαν οι δίκες του ιδιαίτερες γνώσεις και προτιμήσεις… προκαλώντας διχασμό!

Ο καθένας ερμηνεύει τον ελληνισμό, με τα δικά του πνευματικά προσόντα, αγνοώντας το ενδεχόμενο, όλα αυτά μαζί, όσο ετερόκλητα και αντιφατικά κι αν φαίνονται, να συνθέτουν τελικά, έναν ενιαίο πολυσήμαντο και πολυπράγμονα Ελληνισμό!

Θα φέρω ένα παράδειγμα που θα μας βοηθήσει ενδεχομένως να δούμε αυτή την εκδοχή σαφέστερα.

Ο Ελληνισμός μοιάζει με ένα τεράστιο υπερωκεάνιο, όπου χιλιάδες άνθρωποι διαφορετικών διαθέσεων και ικανοτήτων συνυπάρχουν υποχρεωτικά μέσα στην ιδία «πλωτή πολιτεία«.

Ασφαλώς οι περισσότεροι, είναι ανέμελοι επιβάτες που έναντι απλού τιμήματος, θέλουν αυτοί και τα εμπορεύματα τους, απλά να ταξιδέψουν. Και ο ελληνισμός… τους ταξιδεύει!!!

Ανάμεσά τους όμως, υπάρχουν και εκείνοι, που όχι μόνο κατασκεύασαν φόρτωσαν και ετοίμασαν το πλοίο, αλλά είναι και οι φροντιστές των ποικίλων αναγκών του κατά την πλεύση του. Μέσα στο ίδιο «πλοίο» λοιπόν, συνυπάρχει (ή πρέπει να συνυπάρχει) μια τεράστια ανομοιογένεια ανθρώπων.

Ο βρώμικος φροντιστής του μηχανοστασίου, δεν μπορεί να είναι ίδιος με τον πεντακάθαρο ταξιθέτη. Ο αυστηρός υπεύθυνος ασφαλείας, δεν μπορεί να διαθέτει την υπομονή και την ευγένεια της νοσοκόμας. Ο αξιωματικός του πλοίου, δεν έχει τον χρόνο του παιδαγωγού, ουτε ο ναύτης την διασκεδαστικότατα του τραγουδιστή. Οι διασκεδαστές, που μόνο τραγουδάνε… είναι σαφώς οι πιο λαοφιλείς… αλλά και ο βλοσυρός στρατιώτης της ασφάλειας του πλοίου, και ο απόμακρος ασυρματιστής… είναι απαραίτητοι.

Φαντασθείτε λοιπόν κάποιος να θέλει απ’ όλους την ιδία ακριβώς αντιμετώπιση. Και να απορρίπτει ως ανεπιθύμητους, όσους δεν ταιριάζουν στο μοντέλο του μυαλού του. Ο άνθρωπος αυτός, παρόλο τον φιλότιμο επαν-ελληνισμό του, προφανώς δεν διαθέτει συνδυαστική σκέψη.

Πάνω απ’ όλα βέβαια, φαντασθείτε το πλοίο αυτό χωρίς τον επιτελικό νου, τον κυβερνήτη καπετάνιο, που ο ρόλος του είναι να συνδυάσει έτσι όλες τις δυνατότητες του πλοίου, ώστε αυτό να φτάσει αισίως στον προορισμό του.

Ένα ακόμα παράδειγμα θα φέρω, που νομίζω θα κάνει σαφέστερο το μήνυμα που πρέπει να επεξεργαστούμε.

Κάποτε ο νεαρός 17χρονος Αριστοτέλης, κατέβηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει. Διαθέσιμες τότε ήταν δυο εκ διαμέτρου διαφορετικές σχολές. Αυτή του φιλόσοφου Πλάτωνα, η επονομαζόμενη και Ακαδημία Πλάτονως που ιδρύθηκε το –387, και κάπου κοντά του η ρητορική σχολή του Ισοκράτη που είχε ιδρυθεί μόλις τρία χρόνια πριν (-390)!

Μεταξύ των δυο αυτών σχολών, όπως καταλαβαίνετε υπήρχε μέγα ιδεολογικό χάσμα, και οι μεν οπαδοί της πρακτικής Ισοκρατικής σοφίας εκφραζόταν υποτιμητικά για την μεταφυσική μανία της σχολής του Πλάτωνα… οι δε πλατωνικοί, περιφρονητικά για την αξία της ρητορικής τέχνης του Ισοκράτη, την οποία δικαίως χαρακτήριζαν «μακράν της φιλοσοφίας«.

Τελικά ο Αριστοτέλης διάλεξε να σπουδάσει στην Πλατωνική σχολή, και μετά από 20 χρόνια σπουδών, (το –335) άνοιξε την δική του πλέον επιστημονικότερη σχολή, την επονομαζόμενη και περιπατητική, που φυσικά δεν έμοιαζε με καμία από τις δυο. Λίγο αργότερα, με τεράστια επιτυχία εμφανιστήκαν, οι φυσιοκράτες Στωικοί του Ζήνωνα (-304) και ο «κήπος» απ’ τον κατά πολλούς… άθεο Επίκουρο. (-307)

Η σημαντική ερώτηση λοιπόν που προκύπτει είναι η εξής:

Ποια απ’ όλες αυτές, τις εντελώς διαφορετικές σχολές (και πολύ περισσότερες που υπήρχαν ακόμα) εκφράζει τον καταλληλότερο και πλέον αξιοσέβαστο ελληνισμό;

Να μια σημαντική ερώτηση στην οποία κάποτε πρέπει να απαντήσουμε.

Αν το δούμε συνδυαστικά… ενθυμούμενοι την «πλωτή πολιτεία» που προαναφέραμε… ενδεχομένως θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι: όλες μαζί εκφράζουν το σύνολο του ελληνισμού.

Ο πλατωνισμός, απασχολεί επί το ελληνικότερο τους αναρίθμητους εκείνους ανθρώπους, που έχουν αθεράπευτες μεταφυσικές ανησυχίες. Κάποιοι άλλοι, οπωσδήποτε λιγότεροι, τέρπονται από την στιβαρή επιστημοσύνη του Αριστοτέλη. Άλλοι πάλι… απολαμβάνουν τον ελευθερωτή κάθε μεταφυσικού φόβου Επίκουρο… άλλοι την ειρωνεία  των Κυνικών του Αντισθένη (-465-365), και άλλοι… τον αναλυτή της επικαιρότητας και εκτιμητή προτεραιοτήτων, τον οξυδερκή θιασώτη της πρακτικής σοφία Ισοκράτη!

Ποιον απ’ αυτούς λοιπόν θέλετε να πετάξουμε στον Καιάδα; …

Η δική μου τουλάχιστον απάντηση είναι… οπωσδήποτε κανέναν.

Με λίγη καλή θέληση και συνδυαστική σκέψη, θα δούμε ότι όλοι αυτοί και πολλοί άλλοι, τους οποίους δεν αναφέραμε, είναι πολύτιμοι υπηρέτες διαφορετικών ρόλων, στην ίδια πολυάνθρωπη «πλωτή πολιτεία» της ελληνικότητας.

Ενώ λοιπόν τα πράγματα φαίνεται να είναι κάπως έτσι… η ερώτηση επανέρχεται: Τι στο καλό έπαθαν οι έλληνες, και δεν μπόρεσαν να συνταιριάξουν τα κομμάτια του δικού τους πολιτισμού, σε ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο, που θα κατέληγε σε έναν διαχρονικά ακατανίκητο συμπαγή ελληνισμό;

Τώρα, προς το τέλος αυτής της ομιλίας… εντείνετε παρακαλώ την προσοχή σας, γιατί πολύ σύντομα, σχεδόν επιγραμματικά και ίσως με κάποια ασάφεια, θα επιχειρήσουμε μια απάντηση στο σημαντικό αυτό ερώτημα!

Η πιθανότερη απάντησή μας ενδεχομένως να είναι… ότι οι Έλληνες ξέχασαν τους ιδίους τους «γονείς» τους. Τόσο τον Προμηθέα όσο και την Αθηνά!

Ας το δούμε αυτό προσεκτικότερα:

Για τον ίδιο τον Προμηθέα, δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, αφού το όνομα του τα λέει όλα! Προμηθεϊκότητα… σημαίνει προβλεπτικότητα ή προνοητικότητα
Προμηθεϊκός είναι ο Σώφρων. Hesychius Lexicogr.

Ο Προμηθέας λοιπόν υπογραμμίζει την προβλεπτικότητα και τον προσχεδιασμό. Ο σωστός βέβαια προσχεδιασμός, ορίζεται απ’ τις εκάστοτε επίκαιρες μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ανάγκες, προτεραιότητες και προορισμούς.

Ας δούμε όμως τι μας διδάσκει και το κωδικοποιημένο αξιακό σύστημα που λέγεται Αθηνά… ή πλέον σεβαστή «θεοποιημένη» ιδέα των Ελλήνων. Εδώ τα πράγματα είναι πολύ πιο γόνιμα, μια και η Αθηνά είναι κόρη την ξεχασμένης απ’ τους Έλληνες θέας Μήτιδος.

Τι ήταν όμως η Μήτις… η «μητέρα» της Αθηνάς;

Θα θυμάστε ασφαλώς τον Μήτο της Αριάδνης… το απλό εκείνο νήμα, που έδωσε στον Θησέα η Αριάδνη, ώστε ξετυλίγοντάς το να μη χαθεί ο αγαπημένος της ήρωας, στον απέραντο δαιδαλώδη λαβύρινθο του ανθρωποκτόνου Μινώταυρου!

Ε λοιπόν… αυτό ήταν η Μήτις, η «θεοποίηση» των απλών πρακτικών και μεγαλοφυών λύσεων, σε φαινομενικά δύσκολα προβλήματα.

Στην «ιερή» μυθολογία λοιπόν των Ελλήνων… υπήρχε και τέτοια «θεοποιημένη ιδέα» που αντιπροσώπευε την «πολύτροπο νόηση» των Ελλήνων. Αυτή όμως η «θεά», δυστυχώς δεν «λατρεύτηκε» ποτέ από τους Έλληνες… Ο περιηγητής Παυσανίας, δεν εντόπισε το παραμικρό λατρευτικό της ίχνος.

Πολυσέβαστη όμως έγινε η κόρη της, η Αθηνά… όσο και ο αγαπημένος της ήρωας Οδυσσέας, που ουσιαστικά συγκεφαλαιώνουν όλη την ανάγκη της προσοχής μας, στην πρακτική και διοικητική σοφία! Δυστυχώς, τόσο η σοφία της Αθηνάς, όσο και πρακτική πανουργία του Οδυσσέα, δεν εκτιμήθηκαν αρκετά από τους Έλληνες, και οι λαμπρές εκείνες ιδέες… κατέληξαν στα χεριά των έχθρων μας!

* * * * * * * * * * *

Κάποτε (μας λέει ο Αίσωπος) ένας αετός πληγώθηκε βαριά από ένα βέλος… αυτό όμως που τον πόνεσε περισσότερο, δεν ήταν το τραύμα, αλλά ότι το βέλος που τον πέτυχε… είχε πάνω του, τα δικά του φτερά!!!

Έτσι και ο υψιπετής Ελληνισμός, λαβώθηκε θανάσιμα από τα δικά του «φτερά»! Κάποιοι πήραν τα δικά μας όπλα και μ’ αυτά μας νίκησαν!

Είναι καιρός λοιπόν να καταλάβουμε, ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν απ’ την αρχαιότητα ακόμα, είχαμε σκύψει προσεκτικότερα πάνω απ’ την πληρέστερη πρόταση συνδυασμού πολιτισμού και δύναμης, που εκφράζει εφυέστατα η ιδεο-θεά Αθηνά!

Η Αθηνά είναι το συγκλονιστικότερο παράδειγμα συνδυαστικότητας… ακριβώς επειδή ήταν ακραία δισυπόστατη.

Η Αθηνά δεν είναι μόνο μια όμορφη γαλανομάτα κοπέλα… Δεν είναι μόνο ευρέτρια πλήθους αγαθών πραγμάτων, που συνιστούν αυτόν τον ίδιο τον πολιτισμό… αλλά είναι ταυτόχρονα και μια ακραία πολεμική δύναμη, για την υπεράσπιση του πολιτισμού!

Την αποκαλούν Προνοία γιατί προνοεί τόσο το για την ειρήνη όσο και για τον πόλεμο!
Είναι ευρεσίτεχνη αλλά και δράκενα
Αποκαλείται Υγεία αλλά και φρικώδης
Ελευθερώτρια κακών αλλά Νίκη και Φοβέστρα
Τρυφερή αλλά και Άτρωτη
Σεμνή αλλά και λαφυραγωγός
Δέσποινα αλλά και Γοργόφονη
Ακαταπόνητη και Λαοσσόστρα.

Σύμβολό της… η Γλάυκα (ή Κουκουβάγια), που έχει, περισκοπική νυχτερινή όραση, και αθόρυβη πτήση!

Περιβάλλεται από δηλητηριώδη φίδια (δράκοντες) και φοράει την Αιγίδα που την καθίστα άτρωτη, αλλά και το κεφάλι της Μέδουσα το Γοργόνειο, που απολιθώνει αχρηστεύοντας τους εχθρούς της!

Κανείς απολύτως δεν μπορούσε να τα βάλει μαζί της, ουτε καν αυτός ο ίδιος ο Άρης… γιατί ήταν η προσωποποίηση της Νίκης σε κάθε επίπεδο. Ήταν μια ακατανίκητη δύναμη περιφρούρησης του πολιτισμού, που η ίδια έφερε στο φως. Πλάτων Τίμαιος 23,d,e.

Η Αθηνά ενσωματώνει δυο ακραία διαφορετικά πράγματα, της αγάπη για τον πολιτισμό… ταυτόχρονα με την ακραία πολεμικότητα για την υπεράσπισή του!

Την αποκαλούν Ηγουμένη, γιατί συνδυάζει αρμόνικα και ηγείται ακραίων δυνάμεων όπως… του πολιτισμού και της ειρήνης… ταυτόχρονα με όλες εκείνες τις ακραίες πολεμικές δυνάμεις που καθιστούν τον πολιτισμό της αήττητο!

Ξεχάσαμε λοιπόν εμείς οι Έλληνες, το δισυπόστατο της Αθηνάς;
Η προφανής απάντηση είναι… δυστυχώς ΝΑΙ !!!

Μα… θα πει κάποιος, οι Έλληνες και απίστευτοι πολεμιστές υπήρξαν, και ανυπέρβλητοι παραγωγοί πολιτισμού… που βρίσκετε λοιπόν η αντίφαση;

Στο ενιαίο… της δισυπόστατης Αθηνάς!!!

Σύμφωνα με το ιδιοφυές πρότυπό της, ο πολιτισμός πρέπει να υπηρετεί τον υπερασπιστικό πόλεμο, και η πολεμική δεινότητα, να είναι εργαλείο υπεράσπισης του πολιτισμού!

Οι φιλόσοφοι λοιπόν, μάλλον ξέχασαν να θέσουν τα ευρήματά τους στην υπηρεσία του υπερασπιστικού πολέμου, και οι πολεμιστές, ξέχασαν να θέσουν τον ηρωισμό τους… στην υπηρεσία του πολιτισμού.

Όλα δείχνουν λοιπόν, ότι η φιλοσοφία μόνη της δεν επαρκεί…

Όλα δείχνουν ότι η γνώση μόνη της… γδύνει την Αθηνά απ την πολεμική της εξάρτηση, και ο ηρωισμός που δεν υπερασπίζεται τον πολιτισμό καταντά χυδαίος πόλεμος, ποταπών συμφερόντων!

Για να λειτουργήσει η «Αθηνά», πρέπει να είναι ολοκληρωμένη!

Η γνώση λοιπόν, πρέπει να τίθεται στην υπηρεσία του ηρωισμού, αλλά και ο ηρωισμός στην υπηρεσία της γνώσης!

Γι’ αυτό από την αρχαιότητα ακόμα αποκαλούσαν την Αθηνά: δεινή περί πάντων και συγκεφαλαίωση πασών των αρετών! Lucius Anneus Cornutus 39.5.

* * * * * * * *

Όλοι πάνω στο πλοίο του σύγχρονου ελληνισμού, πρέπει να καταλάβουν ότι η ένωση των ελλήνων, δεν θα επιτευχτεί, αν η «ιδεο-θεά» Αθηνά, δεν λειτουργήσει ενιαία και ολοκληρωμένη! Προφανώς αυτό που μας διαφεύγει ακόμα, είναι ότι πρέπει να εργαστούμε ενωμένοι και συλλογικά. Διαφορετικοί ναι… αλλά ενωμένοι, όχι μόνο στην αναγέννηση του λόγιου πολιτισμού μας, αλλά ταυτόχρονα μάχιμοι στην δυναμική υπεράσπισή του…!

Ο επαν-ελληνισμός μας, δεν μπορεί να είναι μόνο υμνητικός ή θρηνητικός, αλλά οπωσδήποτε και αναθεωρητικός!

Ζούμε σε μια γενιά, άθλιας καταστροφικής άγνοιας και διαστροφής. Οι οικολογικές απειλές συναγωνίζονται τις οικονομικές και πολιτισμικές καταστροφές. Το καθήκον και οι ευθύνες μας είναι τεράστιες. Αποτύχαμε μια φορά στο παρελθόν με απίστευτο κόστος. Τώρα που η ανθρωπότητα ολόκληρη, παραδομένη ξανά στους πόνους της συντριβής και της έκστασης ζητά απαντήσεις, μόνο εμείς, οι εραστές της ιστορίας, μπορούμε να τους προσφέρουμε και την αυτογνωσία και την αντιπαλογνωσία που τόσο έχουν ανάγκη.

Ας είμαστε εμείς που θα διασώσουμε το μήνυμα του αναθεωρητικού επαν-ελληνισμού, και ας φιλοξενήσουμε τους πολιτισμικούς προσφυγές, στο διασωστικό καράβι του ελληνισμού. Ας μην είμαστε εριστικά απαιτητικοί, ας γίνουμε οι ευγενικοί, διορατικοί και συνδυαστικοί οικοδεσπότες τους.

Στους δύσκολους λοιπόν καιρούς που έρχονται, ενωμένοι και ώριμοι πρέπει να υποδεχθούμε όλους εκείνους που κυνηγημένοι από την άθλια σύγχρονη παγκοσμιοποίηση, θα ζητήσουν καταφύγιο στο «καράβι» του ελληνισμού. Όποιοι κι αν είναι οι επιβάτες του διασωστικού ενωμένου Ελληνισμού… ας τους ταξιδέψουμε με ιαματική υπομονή επί το ελληνικότερον…

Καλή μας επιτυχία.

Μ. Καλόπουλος

 

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ