Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
https://www.kozanilife.gr/2021/01/24/
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα Πίναρα, πρώην Αρτύμνης ή Αρτυμνός ήταν μια μεγάλη πόλη της αρχαίας Λυκίας στους πρόποδες του όρους Κράγος (Cragus ) και τώρα το όρος Babadağ), και όχι μακρυά από τη δυτική όχθη του ποταμού Ξάνθου, κοντά στην ομώνυμη με την αρχαία πόλη της Ξάνθου
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Απείχε 185 χλμ. από την πόλη Μούγλα ( Muğla ) και 45χλμ από την πόλη της Μάκρης ( Fethiye.)
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
Το όνομα της πόλης Πίναρα έχει ταυτοποιηθεί στην θέση που βρίσκεται το σημερινό χωρίο Minare
– “Pinale”
Το όνομα της πόλης αναφέρεται ως “Pinale” στις επιγραφές της Λυκίας
από σχήμα βράχου.
– Πίναρα
Για την προέλευση του ονόματος υπάρχουν διάφορες εκδοχές όπως:
α) Πίναρα είναι η παραφθορά ης παλιότερης ονομασία “Pinale”
Αυτό το όνομα θα προηγούταν το όνομα της Λυκικής γλώσσας Pinara, προερχόμενο από τη μορφή “Pilleñni” ή “Pinale” που σημαίνει “στρογγυλό λόφο” ή απλώς “στρογγυλό”
β) Πίναρα χαρακτηρίσθηκε από τους κάτοικους της Ξανθού που την αποίκησαν
Το όνομα της πόλης προέρχεται από το γεγονός ότι όταν ο πληθυσμός της Ξάνθου αυξήθηκε τόσο πολύ, μια ομάδα ηλικιωμένων ίδρυσε μια πόλη σε έναν ψηλό λόφο του όρους Κράγκος και την ονόμασε «Πιναρά», που σημαίνει στρογγυλή. Το γεγονός ότι η ανώτερη ακρόπολη, όπου βρίσκονται τα πρώτα απομεινάρια της πόλης, είναι πραγματικά στρογγυλό, δείχνει την αλήθεια αυτού του μύθου
Η πόλη βρίσκεται όντως σε μια τόσο μεγάλη στρογγυλή μάζα βράχου και λίγο πολύ κυκλικούς πύργους πάνω στα ερείπια.
γ) Πίναρα από τον Πίναρο γιο του Ερμή
Ο Πανύασης του Αλικαρνασσού, γνωστός και ως Πανύασης Έλληνας επικός ποιητής του 5ου αιώνα π.Χ. από τον Αλικαρνασσό αναφέρει ιδρυτή με το όνομα Πίναρος που ήταν, γιος του Ερμή (Tremiles ή Termilus,)
δ) Πίναρα από τον τοπικό ήρωα
Υπήρχε μια λατρεία του Πανδάρου, του ήρωα της Λυκίας του Τρωικού Πολέμου, στην Πίναρα, η οποία οδήγησε ορισμένες πηγές στο συμπέρασμα ότι ήταν ιθαγενής της πόλης.
– Αρτύμνος – Τύρτύμνησος
Σύμφωνα με τη Λυκιακή ιστορία των Μενεκράτων, που αναφέρεται από τον Στέφανο του Βυζαντίου] η πόλη ήταν αποικία της Ξάνθου, το αρχικό της όνομα ήταν Αρτύμνος (Αρχαία Ελληνικά: Τύρτύμνησος
– Minare
Η σημερινή ονομασία του μικρού οικισμού που βρίσκεται στην θέση της πόλης Πίναρα είναι Μιναρέ ( Minare )
Υπάρχουν 2 εκδοχές για την προέλευση αυτού του ονόματος
α)Να είναι παραφθορά της αρχαίας ονομασία
Πινάλε = Πίναρα και τελικά Μιναρέ
β) Οι μιναρέδες ή μιναρές είναι ένα σύμβολο της θρησκείας των Μουσουλμάνων της επίσημης θρησκείας των Οθωμανών άλλα και της σημερινής Τουρκιάς.
Ο μιναρές είναι ένας τύπος πύργου που είναι συνήθως χτισμένος μέσα ή δίπλα σε τζαμιά. Οι μιναρέδες εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς. Ενώ παρέχουν ένα οπτικό σημείο εστίασης, χρησιμοποιούνται γενικά για την μουσουλμανική πρόσκληση σε προσευχή (αδδάν).
ΙΣΤΟΡΙΑ
Η πόλη, αν και δεν αναφέρεται συχνά από αρχαίους συγγραφείς, φαίνεται ότι ήταν μεγάλη από τα τεράστια και εντυπωσιακά ερείπια της, όπως ισχυρίζεται ο Στράβων, ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλεις και λιμάνι της Λυκίας, Κάποια στιγμή το λιμάνι καλύφθηκε από φερτά υλικά του ποταμού και το λιμάνι έκλεισε μια και δημιουργήθηκε υγρότοπος με άφθονα και πυκνά καλάμια αχρηστεύοντας το.
. – Ίδρυση της πόλης
Ο Πανύασης ( Ο Πανύασις αρχαίος Έλληνας επικός ποιητής του 5ου αιώνα π.Χ., από την Αλικαρνασσό. Ήταν θείος ή εξάδελφος του Ηροδότου. Το 454 π.Χ. ο Πανύασις εκτελέστηκε από τον τύραννο Λύγδαμι λόγω των πολιτικών του,
δραστηριοτήτων. ) αναφέρει ιδρυτή τον Πιναρο , γιο του Τρέμιλλου ή Τέρμιλλου (Tremiles ή Termilus,ή Terminus )
α) Ο Τρέμιλλου ή Τέρμιλλου που ήταν, γιος του Ερμή ή ο ίδιος ο Ερμής
β)O Termillos ή ο Terminus στη ρωμαϊκή θρησκεία,ήταν ο θεός που προστάτευε τους δείκτες ορίων. το όνομά του ήταν η λατινική λέξη για έναν τέτοιο δείκτη. Πραγματοποιήθηκαν θυσίες για τον αγιασμό κάθε πέτρας στα σύνορα, και οι γαιοκτήμονες γιόρταζαν ένα φεστιβάλ που ονομάζεται “Terminalia” .
Ο ναός του Δία Optimus Maximus στο λόφο του Καπιτωλίου πιστεύεται ότι χτίστηκε πάνω από ένα ιερό στο Terminus. , και περιστασιακά ταυτοποιήθηκε ως μια όψη του Δία με το όνομα “Δίας Terminalis”.
Οι αρχαίοι συγγραφείς πίστευαν ότι η λατρεία του Terminus είχε εισαχθεί στη Ρώμη κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πρώτου βασιλιά Romulus (παραδοσιακά 753-717 π.Χ.) και ότι η μακρινή καταγωγή του ήταν από την Μ. Ασία
— Ίδρυση από κατοίκους του Ξάνθου
Σύμφωνα με το απόσπασμα του αρχαίου συγγραφέα Στέφανου από το Βυζάντιου Μενεκρότη, το όνομα της πόλης προέρχεται από το γεγονός ότι όταν ο πληθυσμός της Ξάνθου αυξήθηκε τόσο πολύ, μια ομάδα ηλικιωμένων ίδρυσε μια πόλη σε έναν ψηλό λόφο του όρους Κράγκος και την ονόμασε «Πιναρά», που σημαίνει στρογγυλή.
– Ο πληροφορίες για την εξέλιξη της πόλης
Δεν υπαρχή πληροφορία για τα Πίναρα την εποχή που στην περιοχή η δύναμη ήταν οι Φρύγες και αργότερα οι Λυδοί και οι δυο προαναφερθέντες λαοί μπόρεσαν να φέρουν τη Λυκία υπό τον έλεγχό της,
–Πέρσες
Οι πληροφορίες αρχίζουν να φαίνονται μετά την έλευση των Περσών στην περιοχή όταν ο στρατηγός του Κύρου, Αρπάγος καταλαμβάνει τα Πίναρα μετά από μια ηρωική αντίσταση των κατοίκων του
. Κάτω από την Αχαιμενική Περσία απολάμβανε σχετική ελευθερία τους ομοσπονδιακούς της θεσμούς-
– Πιξώδαρoς της Καριας
Μια ακόμη σπάνια αναφορά της πόλης σε αρχαίες πηγές γίνεται τον 4ο αιώνα π.Χ. όταν ο σατράπης Πιξώδαρος της Καρίας δίνει βοήθεια σε πολλές πόλεις της Λυκίας ανάμεσα σε αυτές είναι και τα Πίναρα.
Ο Πιξώδαρος ήταν Σατράπης της Καρίας ανήκε στην δυναστεία των Εκατομναδων στην οποία ανήκε και ο Μαυσωλος Ήταν ο νεότερος από τους τρεις γιους του Εκατόμνου, οι οποίοι κατείχαν διαδοχικά την κυριαρχία της πατρίδας τους.
Ο Πιξώδαρος απέκτησε την κατοχή του θρόνου με την απέλαση της αδερφής του Αντα, της χήρας και του διαδόχου του αδελφού τους Ίδρεους και τον κράτησε χωρίς αντιπολίτευση για μια περίοδο πέντε ετών, 340-335 π.Χ.
Καλλιέργησε τη φιλία της Περσίας, έδωσε την κόρη του σε γάμο με έναν Πέρση που ονομάζεται Orontobates, τον οποίο μάλιστα φαίνεται να έχει παραδεχτεί μερίδιο στην κυρίαρχη δύναμη κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Ο λαξευτός τάφος του Πιξώδαρου χρονολογημένος για τον 4ος αιώνας π.Χ. κατά μια πληροφορία βρέθηκε στα Πιναρα
– Μ. Αλέξανδρος
Η πόλη παραδόθηκε στον Μέγα Αλέξανδρο το 334 π.Χ.
χωρίς καμία αντίσταση στον Μέγα Αλέξανδρο, ο οποίος κατέλαβε περίπου 30 οικισμούς μόνο στη Λυκία το 334 π.Χ.
– Ελληνιστικοί χρόνοι
Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, η πόλη έπεσε στο βασίλειο του Περγάμου.
Μετά το θάνατό του, συNνδέθηκε με το Βασίλειο της Περγάμου.
–Λυκιακή ένωση
Η Pinara ήταν μέλος του Lycian League, στην οποία είχε τρεις ψήφους
πόλεις που αποτελούσαν το Λυκικό Συνέδριο αργότερα υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων, η Λυκία απολάμβανε σχετική ελευθερία τους ομοσπονδιακούς της θεσμούς μέχρι την εποχή του Αυγούστου.
Η Pinara, ένα από τα έξι ισχυρότερα μέλη της Ένωσης Lycia το 168-67, εκπροσωπήθηκε μαζί με τρεις ψήφους. Αργότερα συνδέθηκε με την Κρατική Ένωση (Κοινόν).”.
Ο Στέφανος, ιστορικός από το Βυζάντιο, δήλωσε ότι η Πιναρά ήταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Λυκίας.
Η πόλη επηρεάστηκε άσχημα από τους σεισμούς του 141 και 5 Αυγούστου 240 π.Χ. και άρχισε να χάνει την προηγούμενη σημασία τη
– Ρωμαίοι
Η Πίναρα έγινε ρωμαϊκή πόλη όταν το Πέργαμο θέλησε ο τελευταίος βασιλιάς του Άτταλος Γ΄ στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία το 133 π.Χ.
Η πόλη γνώρισε ευημερία κατά τη ρωμαϊκή κυριαρχία, αλλά υπέστη σοβαρές ζημιές από σεισμούς το 141 και το 240 μ.Χ. Στην πρώτη περίπτωση, η πόλη καταγράφεται ότι έλαβε συνεισφορά από τον Opramoas για την επισκευή δημόσιων κτιρίων
– Βυζάντιο
Η Πίναρα χριστιανοποιήθηκε νωρίς.
Πέντε επίσκοποι είναι γνωστοί:
1. ο Ευστάθιος, ο οποίος υπέγραψε τον τύπο του Acacius της Cæsarea στο Συμβούλιο των Σελευκίων το 359.
2. Ο Ηλιούδωρος, ο οποίος υπέγραψε την επιστολή των επισκόπων της Λυκίας προς τον αυτοκράτορα Λέοντα Α΄ Θράκη (458).
3.Zenas, παρών στο Συμβούλιο Trullan (692). Theodore, στο δεύτερο συμβούλιο της Νίκαιας (787)
4. Ο Αθανάσιος, στη σύνοδο που επανέφερε τον Πατριάρχη Φώτιο Α΄ της Κωνσταντινούπολης (το Φωτονικό Συμβούλιο) το 879.
Η Πιναρά διεκδικεί τον τίτλο της γενέθλιας πόλης του Αγίου Νικολάου των Μύρων. Τίτλο που διεκδικούν και τα διπλανά Πάταρα
– Πειρατές και Άραβες την υποβάθμισαν
Υπό την επανειλημμένη πίεση από τις δυνάμεις εισβολής, η πόλη έχασε τους κατοίκους της τον ένατο αιώνα.
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
– Νομίσματα της Περσικής περιόδου
α) Γύρω στο 410-390 π.Χ. εκδόθηκαν νομίσματα όταν τα Πίναρα βρισκόταν υπό τον έλεγχο της της Περσικής ή την Αχαιμενίδικης αυτοκρατορίας που ακεικονίζουν στο μπροστινό μέρος Θεούς του Ολύμπου όπως και γράμματα «KhE»VF / EF, στην γλώσσα των Λυκίων και στο πίσω μέρος στην ίδια γλώσσα «Pellafe» με ηγεμόνες της περιοχής όπως ο Κέρυγα ή Γέργης Pilleñni (Pinara)
β) Εποχή έκδοσης νομίσματος Περίπου 410-390 π.Χ.
Μέρος έμπροσθεν :Κεφαλή θεάς Αθήνας που φορά σκουλαρίκι, γραμμικό κολιέ και λοφιοφόρο κράνος σοφίτα διακοσμημένο με σπιράλ παλτό και τρία φύλλα ελιάς.
Μέρος όπισθεν : Κύρος αυχένα ς/ το κεφάλι του Κύρου (Kherei )με γένια, φορώντας kyrbasia. & γράμματα EVf¬EP (PILLEWI σε οπισθοδρομική Lycian .Προς τα αριστερά και προς τα κάτω, efrgCf (KhERÊHE στα Lycian) προς τα δεξιά. όλα σε διάστικτο κύκλο μέσα σε κύκλο εγχύσε
γ) Εποχή έκδοσης νομίσματος περίπου 425-400 π.Χ. κεφαλή της Αθηνάς δεξιά, φορώντας λοφίο Αττικό κράνος διακοσμημένο με τρία φύλλα ελιάς και σπιράλ και πίσω κεφαλή Κέρυγα ή Γέργης
– Νομίσματα επί Ρωμαίων.
Η Pinara είχε τις πιο φωτεινές μέρες της κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τυπώνει νομίσματα με την επιγραφή “Πιναρέων
Νομίσματα εκδόθηκαν και την περίοδο των Ρωμαίων 167 π.Χ-81 Π.χ.
α) Εποχή έκδοσης νομίσματος Περίπου 167-81 π.Χ.
Μέρος έμπροσθεν : Δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα δεξιά, τόξο και ρίγη πάνω από τον ώμο.
Μέρος όπισθεν : Πόλη αρχικά Π-Ι και στις δύο πλευρές της Κιθάρας, ΛVKIΩΝ παραπάνω (bashlyk)
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ
Πίσω από την αρχαία πόλη, υψώνεται ένας μοναδικός στρογγυλός πέτρινος βράχος (η πινάρα των Λυκίων), .
Κάτω από αυτόν τον βράχο βρίσκονται τα ερείπια της εκτεταμένης και υπέροχης πόλης.
Στην Πίναρα υπάρχουν ερείπια αρκετών αρχαίων ναών, καθώς και βράχοταφοι, όπως ένας «βασιλικός τάφος», μια άνω και κάτω ακρόπολη, ένα θέατρο, ένα ωδείο, μια αγορά και μια εκκλησία.
Τα ερείπια της αρχαίας πόλης Πιναρά επέζησαν σε σχετικά καλή κατάσταση παρά τους σεισμούς που έχει περάσει.
-Τα τείχη
Η ακρόπολη, που βρίσκεται σε έναν απότομο βράχο, περιβάλλεται από τείχη.
Τα ερείπια των τειχών της πόλης στα βόρεια της πεδιάδας Asar με τρύπες είναι σε καλή κατάσταση.
– Άνω και κάτω ακρόπολη,
Η Ακρόπολη είναι προσβάσιμη από σκάλες σκαλισμένες στο βράχο από τα νότια.
Σε μεταγενέστερη περίοδο, μια δεύτερη ακρόπολη χτίστηκε σε έναν χαμηλό λόφο που υψώθηκε από την κοιλάδα στα ανατολικά.
Αυτή η ακρόπολη, που περιβάλλεται από τείχη, χρησιμοποιήθηκε επίσης κατά τη βυζαντινή περίοδο και στις φούστες της ακρόπολης είναι διάσπαρτα τα αρχιτεκτονικά μέρη που δεν είναι κατανοητά
–Βράχοι -Νεκρόπολη
Οι τάφοι είναι αναρίθμητοι, και οι επιγραφές είναι με τους Λυκικούς χαρακτήρες, αλλά τα Ελληνικά εμφανίζονται επίσης συχνά στους ίδιους τάφους. Μερικοί από αυτούς τους τάφους είναι διακοσμημένοι με ωραία και πλούσια γλυπτά
Στην ανατολική πλευρά των βράχων στους οποίους χτίστηκε η πόλη, οι τάφοι κατασκευάζονται σε ορθογώνιες κοιλότητες που έχουν σχήμα φωλιάς περιστεριού είναι διατεταγμένες σε δύο οριζόντιες ομάδες, πιθανώς έγιναν με την χρήση φορητής μεγάλης σκάλας .
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της Pinara είναι ότι η ζωή στην πόλη και οι τάφοι συνδέονταν μεταξύ τους και ήταν μια πόλη όπου συγκεντρώνονται τα πιο όμορφα δείγματα αρχιτεκτονικής τάφων των Λυκίων.
– Θέατρο
Ενώ το θέατρο της πόλης βρίσκεται στα βορειοδυτικά του μικρού λόφου. υπάρχει μια σειρά από σκάλες και 10 σκάλες που τις χωρίζουν σε 9 τμήματα.
Το θέατρο είναι σε πολύ τέλεια κατάσταση. Έχουν μείνει όλα τα καθίσματα, με τις κεκλιμένες πλευρές προς το προσκήνιο, καθώς και πολλές από τις πόρτες του. Οι τοίχοι και πολλά από τα κτίρια είναι από την κυκλαδίτικη τοιχοποιία, με τεράστιες πύλες σχηματισμένες από τρεις τεράστιες πέτρες
Μερικοί από τους τοίχους του κτηρίου στέκονται ακόμη.
Δύο πόρτες στη νότια πτέρυγα, μία στην πάροδο και η άλλη στο πλάι του κτηρίου, οδηγούν στον κεντρικό χώρο. Ο τοίχος του προσκηνίου στρέφεται προς τα πίσω, κάνοντας μια αμβλεία γωνία και στα δύο άκρα, σχηματίζοντας παράδοξα με το ανάλογο.
Το κοίλο είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από ένα ημικύκλιο.
– Ωδειο
Υπάρχει ακόμη ένα μικρο θέατρο νότια της Ακροπολης του οποίου η πόρτα είναι ακόμη όρθια και θεωρείται πολύ πιθανόν να ήταν το ωδειον
– Ναοί
Υπάρχουν ερείπια αρκετών αρχαίων ναών,
Ένας από αυτούς έχει εκτιμηθεί ότι ανήκει στην λατρεία της της Αφροδίτης
Είναι ένα ορθογώνιο δωμάτιο ανοίγει σε μια βεράντα μπροστά του και οδηγεί κατευθείαν σε μια μικρή αυλή. Οι κολόνες σε σχήμα καρδιάς εδώ και η αρρενωπότητα μεταξύ τους υποδηλώνουν ότι χτίστηκε στο όνομα της Αφροδίτης,
– Χριστιανική εκκλησία
Υπάρχουν ερείπια από την βυζαντινή περίοδο χριστιανικής εκκλησίας.
Τότε που η πόλη είχε επισκοπή που ανήκε στην Μητρόπολη Μύρων
– Ωδείο
. Αν αξιολογήσουμε το κτίριο στα νότια της ακρόπολης,, σύμφωνα με το σχέδιο της πόλης, είναι πολύ πιθανό ότι είναι Ωδείο. Ανακαινίστηκε τον 10ο αιώνα
– Αγορά
Βρέθηκε αγορά στην περιοχή που καλύπτεται από τις βεράντες και στηρίζονταν από τοίχους τοποθετημένους ανάμεσα σε δύο βράχους
ΤΑ ΠΙΝΑΡΑ ΣΗΜΕΡΑ
Στην θέση που βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Ελληνικής πόλης Πίναρα το Τουρκικό χωρίο Μιναρές που το 2010 είχε 265 κατοίκους.
Ιδρύθηκε στις πλαγιές των δύο πολύ απότομων λόφων ο ένας μεγάλος και ο άλλος μικρός. Οι άνθρωποι το ονόμασαν “Hole Asar
Ο μεγάλος όγκος των ερειπίων απέχει 3 χλμ από το χωριό.
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου