ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ, 21 ΙΟΥΛΙΟΥ 1928, ΑΥΤΟΚΤΟΝΗΣΕ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
Σημαίνει ο Θεός, σημαίνει η Γη, σημαίνουν τα Επουράνια.
Σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι.
Σώπαινε κυρά Δέσποινα, και μην πολυδακρύζεις.
Πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας θάναι.
.jpg)
Το θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» πλέει στον Βόσπορο και περνά με πλήρη σημαιοστολισμό μπροστά από τον ναό της Αγίας Σοφίας. Το πλοίο έφερε τον βασιλικό επισείοντα καθώς επέβαινε ο βασιλιάς Αλέξανδρος Α΄. Το “Αβέρωφ”, έκανε έναν θριαμβευτικό πλού χωρίς να αγκυροβολήσει και κατόπιν κατευθύνθηκε προς τη θάλασσα του Μαρμαρά με προορισμό τη Σμύρνη. Η στιγμή αποθανατίστηκε σε πίνακα του Λυκούργου Κογεβίνα.
Στην Κωνσταντινούπολη η παρουσία του Αβέρωφ με την ελληνική σημαία να κυματίζει απέναντι από την Αγία Σοφία αποτέλεσε τη δικαίωση του θάρρους και της αυταπάρνησης του ελληνικού πολεμικού στόλου στον αγώνα για εθνική ολοκλήρωση. Το Πολεμικό μας Ναυτικό, σύμβολο πλέον ναυτικής τόλμης και ηρωισμού, διέγειρε τη συλλογική φαντασία και τα οράματα του Ελληνισμού.
Στις 30 Οκτωβρίου/12 Νοεμβρίου 1918 το θωρηκτό 1 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΕΡΩΦ μαζί με άλλα πλοία από τον συμμαχικό στόλο απέπλευσαν από τον Μούδρο και διέπλευσαν τα Στενά της Έλλης. Σύμφωνα με τους όρους της ανακωχής του Μούδρου, που είχε συναφθεί στις 17/30 Οκτωβρίου επί του καταστρώματος του βρετανικού θωρηκτού AGAMEMNON, ο τουρκικός στόλος θα παραδινόταν για να διαμοιραστεί στη συνέχεια στις νικήτριες δυνάμεις. Η ελληνική μοίρα, αποτελούμενη από τον ΑΒΕΡΩΦ και τα ανιχνευτικά 2 ΑΕΤΟΣ, ΙΕΡΑΞ και ΠΑΝΘΗΡ, έφθασε στην Κωνσταντινούπολη στις 31 Οκτωβρίου/13 Νοεμβρίου, όπου πραγματοποίησε μαζί με τις αντίστοιχες, βρετανική, γαλλική και ιταλική, μοίρες ολιγόωρη ναυτική επίδειξη προ του ανακτόρου στο Ντολμά Μπαχτσέ. Εκείνη την ώρα ένας Οθωμανός υποστράτηγος ονόματι Μουσταφά Κεμάλ διέσχιζε τον Βόσπορο επί του ρυμουλκού ENTERPRISE 3 Αντικρίζοντας τον παρατεταγμένο συμμαχικό στόλο σχολίασε λέγοντας «θα φύγουν όπως ήρθαν». Κατόπιν τα 46 πολεμικά σκάφη κατευθύνθηκαν στο αγκυροβόλιο τη Νικομήδειας όπου ήδη είχε καταπλεύσει απευθείας από τον Μούδρο το αντιτορπιλικό 4 ΒΕΛΟΣ. Το πρώτο ελληνικό πλοίο που πρόσδεσε στην Κωνσταντινούπολη ήταν το ΒΕΛΟΣ, με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Πέτρο Βούλγαρη, στις 2/15 Νοεμβρίου. Οι εκδηλώσεις λατρείας του ελληνικού πληθυσμού προς το πλήρωμα του ΒΕΛΟΣ περιγράφονται από τον Πλωτάρχη Βούλγαρη: «Ό,τι είδον κατά την άφιξην του στόλου μας εις την Κωνσταντινούπολη υπερβαίνει πάσαν περιγραφήν. Ουδέποτε παρέστην μάρτυς τοιούτου παράφορου ενθουσιασμού. Ήτο κάτι εντελώς αφάνταστον. […] Οι Έλληνες με λέμβους είχαν περικυκλώσει το τορπιλλοβόλον, ανερριχήθησαν επί του σκάφους και το κατέκλυσαν. Εφιλούσαν με δάκρυα τα κανόνια, τας σημαίας και τα σχοινιά ακόμη.» Όταν έφτασαν τα συμμαχικά πλοία, ο τούρκικος στόλος είχε ήδη υποστείλει τις σημαίες των πλοίων και τις επόμενες εβδομάδες ξεκίνησε ο αφοπλισμός του. Τα τουρκικά πλοία παρέμειναν δεμένα, με εξαίρεση πέντε σκάφη που το Φεβρουάριο του 1919 τους επετράπη από τη Συμμαχική Διοίκηση να περιπολούν για να παρεμποδιστεί το λαθρεμπόριο όπλων. Παράλληλα με την εμφάνιση των ελληνικών πλοίων στην Κωνσταντινούπολη, πραγματοποιήθηκε υπέρπτηση ελληνικών αεροσκαφών υπό τον Πλωτάρχη Αριστείδη Μωραϊτίνη που είχαν απογειωθεί από τη Λήμνο και προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Αγίου Στεφάνου. Κατόπιν η Κωνσταντινούπολη τέθηκε υπό τον έλεγχο Άγγλων, Γάλλων και Ιταλών, ενώ δημιουργήθηκαν Ναυτικές Βάσεις. Σε αυτά τα πλαίσια συγκροτήθηκε τον Ιούλιο του 1919 η ελληνική Ναυτική Βάση στην Κωνσταντινούπολη που αποτέλεσε την αφετηρία για τα περισσότερα ελληνικά πολεμικά πλοία που στάλθηκαν να συνδράμουν την εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία.
Στις 11/24 Δεκεμβρίου 1918, το ανιχνευτικό ΛΕΩΝ κατέπλευσε στη Σμύρνη και έγινε αντικείμενο λατρείας του ελληνικού στοιχείου της πόλης. Ο τύπος της εποχής καταγράφει σχετικά: «Άνθρωποι ανέβησαν εις τα κατάρτια του πλοίου και εις την καπνοδόχο και ζητωκραύγαζαν και έκλαιγαν από ενθουσιασμό. Και ο ΛΕΩΝ επί δυο μήνας παραμείνας εις τον λιμένα της Σμύρνης, εγένετο αντικείμενον καθημερινών εκδηλώσεων των Ελλήνων, οι οποίοι τον κατέκλυζαν κυριολεκτικώς καθ’ ημέραν.» Το Μάρτιο του 1919 ο ΑΒΕΡΩΦ προέβη σε περιπολία στον Εύξεινο Πόντο και κατόπιν αναχώρησε για το Αιγαίο. Στις 3/16 Απριλίου κατέπλευσε για πρώτη φορά στην σημαιοστολισμένη Σμύρνη όπου δέχθηκε τις εκδηλώσεις χαράς. Λίγο αργότερα, στις 27 Απριλίου/10 Μαΐου, το αντιτορπιλικό ΝΕΑ ΓΕΝΕΑ μετέβη σε οχυρά σημεία της χερσονήσου της Ερυθραίας όπου ύψωσε ελληνικές σημαίες, ενώ τοποθετήθηκαν φρουρές ευζώνων που είχαν αποβιβαστεί από το σκάφος στα Βούρλα (Βρυούλα).
https://issuu.com/56984/docs/periplous_111-1/s/10788871
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου