Η Λίστα με όλα τα Απόκρυφα Ευαγγέλια

 

ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΠΟΚΡΥΦΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ.

 

21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΤΑ "ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ". ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΙΣΡΑΗΛ (ΕΛΛΑΣ) ΕΟΡΤΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΙΔΑ ΤΟΥΣ, ΕΠΕΙΔΗ ΑΥΤΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ. ΑΛΙΜΟΝΟ Ω ΑΧΙΛΕΥ, ΛΕΩΝΙΔΑ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕ.

 

 ΑΠΟ  ΜΙΧΑΛΗ  ΚΑΛΟΠΟΥΛΟ

https://greatlie.com/index.php/anazitiseis/thriskeiologia/877-esagogik-per-tn-pokrufon

 

Η Λίστα με όλα τα Απόκρυφα Ευαγγέλια είναι η εξής:

Ευαγγέλιο του Θωμά ~ Ίσως αυτό το Ευαγγέλιο προκάλεσε «πονοκέφαλους» στους ερευνητές περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Η μετάφρασή του στα Κοπτικά βρέθηκε στα χειρόγραφα του Ναγκ Χαμαντί, που ανακαλύφθηκαν το 1945, και επίσης μεταφρασμένα αποσπάσματα βρέθηκαν στην Οξύρρυγχο. Οι μεταφράσεις χρονολογούνται από το δεύτερο μισό του 2ου αιώνα, έως το πρώτο μισό του 3ου αιώνα. Το πότε γράφτηκε το πρωτότυπο (που ακόμα δεν έχει βρεθεί) είναι το μεγαλύτερο μυστήριο για τους ερευνητές και μελετητές, μιας και άλλοι το τοποθετούν στο δεύτερο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ., άλλοι στο πρώτο μισό του 2ου αιώνα μ.Χ. κι άλλοι στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα μ.Χ. Επικρατέστερη φαίνεται να είναι η χρονολογική τοποθέτηση στο δεύτερο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ.
Πρόκειται για 114 ρήσεις του Ιησού, που -όπως αναφέρεται- καταγράφτηκαν από τον Δίδυμο Ιούδα Θωμά. Διαφέρει τελείως από το στυλ γραφής των άλλων Ευαγγελίων (κανονικών και μη), μιας και δεν προσπαθεί να εξηγήσει αυτές τις ρήσεις, παρά μόνο τις καταγράφει «στεγνά» και αριθμημένες. 

 

Ευαγγέλιο της Μαρίας ~ Αποσπάσματα μεταφράσεως στα Κοπτικά του πρωτότυπου βρέθηκαν κυρίως στην Οξύρρυγχο. Το πρωτότυπο (που δεν έχει βρεθεί ακόμα) πιθανολογείται πως ήταν γραμμένο στα ελληνικά και χρονολογείται γύρω στο 120 μ.Χ.
Πρόκειται για Ευαγγέλιο που απασχολεί πολύ τους ερευνητές, μιας και αφ’ ενός δίνει έμμεσα πληροφορίες για την θέση της γυναίκας στην θρησκεία κατά τα πρώτα Χριστιανικά χρόνια και αφ’ ετέρου, με τον τρόπο που είναι γραμμένο, προκαλεί διαφωνίες για το εάν η Μαρία η Μαγδαληνή είναι η πραγματική συγγραφέας αυτού του Ευαγγελίου ή όχι.

Ευαγγέλιο του Φιλίππου ~ Μετάφραση του πρωτότυπου Ευαγγελίου βρέθηκε στα χειρόγραφα του Ναγκ Χαμαντί, που ανακαλύφθηκαν το 1945. Το χειρόγραφο μετάφρασης που βρέθηκε, χρονολογείται στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. και το πρωτότυπο (που ακόμα δεν έχει βρεθεί) πιθανολογείται πως ήταν γραμμένο στα ελληνικά ή στα αραμαϊκά. Προτού βρεθεί η μετάφραση, γνωρίζαμε ήδη την ύπαρξη αυτού του Ευαγγελίου, από μια αναφορά σ’ αυτό του Επιφάνιου σε χειρόγραφο του 4ου αιώνα μ.Χ.

Ευαγγέλιο του Ιούδα

Ευαγγέλιο της Αλήθειας

Ευαγγέλιο του Σωτήρος

Απόκρυφο του Μάρκου ~ Βρέθηκε τυχαία το 1958 στο μοναστήρι Mar Saba (κοντά στην Ιερουσαλήμ) και χρονολογείται περίπου το 1750 μ.Χ. Πρόκειται για επιστολή του Κλημέντη της Αλεξάνδρειας σε κάποιον Θεόδωρο, όπου σχολιάζει ένα Ευαγγέλιο το οποίο μας είναι άγνωστο: το Απόκρυφο Ευαγγέλιο του Μάρκου. Το οποίο, όπως αναφέρει ο Κλημέντης, διατηρούνταν κρυμμένο στους κόλπους της εκκλησίας της Αλεξάνδρειας. Στην επιστολή αναφέρονται 2 ενδιαφέροντα αποσπάσματα αυτού του Ευαγγελίου, που απουσιάζουν από το κανονικό Ευαγγέλιο του Μάρκου, και γίνεται επίσης λόγος για «Ιησού διδάγματα προς ιεροφάντες», των οποίων επίσης αγνοούμε την ύπαρξη. Το σημαντικότερο είναι ότι αυτή η επιστολή, επιβεβαιώνει την υποψία ότι πολλά χειρόγραφα, τα οποία έχουν χαθεί, παρέμεναν για πολλούς αιώνες κρυμμένα στην εκκλησία από μικρές ομάδες Πατριαρχών.

Πίστης Σοφία

Ο Ύμνος του Ιησού & το Μυστήριο του Σταυρού ~ Αποσπάστηκε από τις Πράξεις του Ιωάννη. Αποτελεί απόκρυφο κείμενο του 2ου αιώνα (περίπου το 130 μ.Χ.) που διατηρήθηκε κρυμμένο στους κόλπους της Ορθοδοξίας.

Ο Ύμνος του Μαργαριταριού

Ωδές του Σολομώντα

Βασιλιάδες

Διάγραμμα των Οφιτών

Πράξεις του Ιωάννη

Πράξεις του Θωμά

Οξυρρυγχος 840

Πράξεις του Ανδρέα

Πράξεις και Μαρτυρία του Ανδρέα

Πράξεις του Ανδρέα και του Ματθαίου

Πράξεις του Βαρνάβα

Πράξεις του Ιωάννη του Θεολόγου

Πράξεις και Μαρτυρία του Ματθαίου

Μαρτυρία του Ματθαίου

Ευαγγέλιο του Θωμά για την παιδική ηλικία του Ιησού

Αραβικό Ευαγγέλιο για την παιδική ηλικία του Ιησού

Ευαγγέλιο του Ιακώβου
Bλέπε: Απόκρυφα της Βίβλου - ολόκληρο Το ΠΡΩΤΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΙΑΚΩΒΟΥ

Ευαγγέλιο του Ωροσκόπου της Μαρίας

Ευαγγέλιο του ψευτο-Ματθαίου

Ευαγγέλιο του Νικόδημου

Ευαγγέλιο του Βαρθολομαίου

Ευαγγέλιο του Πέτρου ~ Διαχωρίζεται σε 3 αποσπάσματα: το πρώτο απόσπασμα βρέθηκε σε τάφο μοναχού του 8ου αιώνα, στην πόλη Akhmim της Αιγύπτου (60 μίλια βόρεια του Ναγκ Χαμαντί). Τα άλλα 2 αποσπάσματα βρέθηκαν στην Οξύρρυγχο. Και τα 3 αποσπάσματα αποτελούν μετάφραση του πρωτότυπο, το οποίο ακόμα δεν έχει βρεθεί. Πιθανολογείται πως ήταν γραμμένο στα ελληνικά και χρονολογείται κατά το τελος του 1ου αιωνα μ.Χ. η τις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ.

Ευαγγέλιο του Κυρίου από τον Μαρκίωνα

Απόκρυφο του Μάρκου

Ευαγγέλιο των Συμβόλων

Ευαγγέλιο των Εβιονιτών

Ευαγγέλιο των Αιγυπτίων

Ευαγγέλιο των Εβραίων

Ευαγγέλιο των Ναζωραίων

Ευαγγέλιο του Σωτήρος

Ευαγγέλιο του Ιακώβου για την παιδική ηλικία του Ιησού
Βλέπε: Απόκρυφα της Βίβλου - ολόκληρο Το ΠΡΩΤΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΙΑΚΩΒΟΥ

Απόκρυφο του Ιωάννη

Απόκρυφο του Ιακώβου

Κήρυγμα του Πέτρου

1η Αποκάλυψη του Ιακώβου

2η Αποκάλυψη του Ιακώβου

Διδαχή ~ Ανακαλύφθηκε σε μοναστήρι της Κωνσταντινούπολης και εκδόθηκε για το κοινό το 1883 από τον P. Bryennios. Αποσπάσματά του μεταφρασμένα στα Κοπτικά, βρέθηκαν στην Οξύρρυγχο και χρονολογήθηκαν τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ. Οι ερευνητές φαίνεται να τείνουν να συμφωνήσουν ότι το πρωτότυπο είναι του 100 μ.Χ.

Διδασκαλία

Σοφία του Ιησού Χριστού

Διάλογος του Σωτήρα ~ Βρέθηκε ένα και μοναδικό αντίγραφο στα χειρόγραφα του Ναγκ Χαμαντί, που ανακαλύφθηκαν το 1945. Πρόκειται για μετάφραση του πρωτοτύπου στα κοπτικά. Το πρωτότυπο κείμενο (που δεν έχει βρεθεί ακόμα) εικάζεται ότι είναι του 100-120 μ.Χ. και η τελευταία επιμέλειά του πιθανολογειται οτι έγινε το 150 μ.Χ.

Τριμορφική Πρωτοέννοια

Επιφανές των Ενάρετων

Οι Μαρτυρίες των Δώδεκα Πατριαρχών

Απόσπασμα της Φαγιούμ

Απόσπασμα των Ναασινών

Προφητείες των Χριστιανών Σύβιλλων

Βιβλίο των Ελχασαιών

Πράξεις του Παύλου

Πράξεις του Πέτρου

Πράξεις του Πέτρου και του Ανδρέα

Πράξεις του Πέτρου και του Παύλου

Πράξεις του Φίλιππου

Συντέλεια του Θωμά

Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου

Όραμα του Παύλου

Αποκάλυψη του Παύλου

1η Αποκάλυψη του Πέτρου

2η Αποκάλυψη του Πέτρου

Αποκάλυψη του Στέφανου

Αποκάλυψη του Θωμά

Αποκάλυψη της Παρθένου

inout.gr


----------------------------------    

    Ἰωάννης Δ. Καραβιδόπουλος

Στη διάρκεια των αιώνων τα απόκρυφα κείμενα έτυχαν διαφορετικής αντιμετώπισης: Άλλοτε καταδικάστηκαν απο την Εκκλησία (ιδιαίτερα στη Δύση), άλλοτε τροφοδότησαν τη λαϊκή ευσέβεια ή ενέπνευσαν έργα τέχνης. Η βυζαντινή τέχνη έχει σκηνές που η προέλευσή τους βρίσκεται στα Απόκρυφα. Αρκεί να αναφέρουμε εδώ για παράδειγμα τα ψηφιδωτά του νάρθηκα της Μονής της χώρας στην Κωνσταντινούπολη και της εκκλησίας Santa Μaria Maggiore στη Ρώμη, που είναι εμπνευσμένα απο το Πρωτευαγγέλιον Ιακώβου και περιέχουν σκηνές απο την παιδική ηλικία της Παναγίας. Επίσης τα εικονογραφικά θέματα του σπηλαίου ως τοπου γέννησης του Ιησού, της διάνοιξης του όρους για να σωθεί ο Ιωάννης ο Βαπτιστής απο τους στρατιώτες του Ηρώδη, κ.ά.π. αντλούνται από απόκρυφα κείμενα, τα οποία βέβαια με  τη σειρά τους μπορεί να ενσωματώνουν πρωτοχριστιανικές παραδόσεις.

    Τα Απόκρυφα προκάλεσαν κατά καιρούς το ενδιαφέρον της επιστήμης, ιδιαίτερα μάλιστα στην εποχή μας. Ο J.Charlesworth (The New Testament Apocrypha and Pseudepigrapha: Α guide to publications, 1987, 1-4) διακρίνει τις ακόλουθες φάσεις στο ενδιαφέρον της επιστήμης για τα κείμενα αυτά. Η πρώτη φάση συμπίπτει με τον Μεσαίωνα και την έξαρση τον ενδιαφέροντος κυρίως για το Πρωτευαγγέλιο Ιακώβου. Η φάση αυτή χαρακτηρίζεται απο την αρνητική αξιολόγηση των Αποκρύφων σε σχέση με την υπεροχή των βιβλίων του κανόνα της Κ.Δ. και φθάνει μέχρι τον 18ο αιώνα με τη μνημειώδη έκδοση τον J.A.Fabricius, Codex Apocryphus Novi Testamenti (1703, 21719). Η δεύτερη φάση, κατά το 19ο αιώνα, χαρακτηρίζεται από τη συνεχιζόμενη υποτίμηση των Αποκρύφων και την αντιμετώπισή τους ως νόθων κειμένων. Τα μεγάλα έργα αυτής της εποχής είναι το Dictionnaire des Apocryphes, τον J.P. Migne (τομ. 1-2, 1856), και οι εκδόσεις του C.Tischendorf: Acta Apostolorum Apocrypha (1851), Apocalypses Apocryphae (1866) και Evangelia Apocrypha (1853). H τρίτη φάση τοποθετείται στην αρχή του 20ου αιώνα και σηματοδοτείται με τη συλλογή των ‘Αγράφων’ από τον Resch και την ανακάλυψη των παπύρων της Οξυρυγχου. Βασικά έργα αυτής της εποχής είναι, πέρα απο τις διάφορες εκδόσεις Λογίων της Οξυρύγχου, η πρώτη έκδοση τον Ε. Hennecke, Neutestamentliche Apocryphen (1904), πον επρόκειτο να γνωρίσει πολλές επανεκδόσεις μέχρι σήμερα σε συνεργασία με τον W.Schneemelcher, καθώς και η έκδοση του M.R.James, The Apocryphal New Testament (1924) που αναθεωρημένη και επεξεργασμένη έκδοσή της μας έδωσε πρόσφατα ο K.J.Elliott. H τέταρτη φάση της έρευνας, κατά τον Charlesworth πάντοτε, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αρχίζει στη δεκαετία του ΄60 και διακρίνεται για μια θετικότερη εκτίμηση των Αποκρύφων, εφόσον αυτά συνεξετάζονται τώρα παράλληλα προς τη λοιπή χριστιανική παραγωγή των πρώτων αιώνων ως ένα ρεύμα που συνυπάρχει με τα άλλα. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της νέας αυτής περιόδου είναι το πλήθος των επιστημονικών εργασιών που βλέπει διεθνώς το φως της δημοσιότητας, ο προγραμματισμός και η εν μέρει πραγματοποίηση ήδη κριτικών εκδόσεων.

  

    Άλλωστε, πολλά από αυτά -που δεν προέρχονται απο αιρετικούς- έθρεψαν πολλές γενιές χριστιανών στη διάρκεια της ιστορίας, κι αν δεν βρέθηκαν ποτέ στο κέντρο της εκκλησιαστικής ζωής, ζούσαν ωστόσο και ως προσφιλή λαϊκά αναγνώσματα επιδρούσαν στην περιφέρεια, η δε σιωπηρή περιφερειακή διαδρομή τους συχνά αναδυδόταν εντονότερα προς το κέντρο και επηρέαζε την τέχνη, τη λατρεία, την ηθική οικοδομή, την απολογητική διάθεση.

    Πριν τελειώσουμε αυτή τη σύντομη Εισαγωγή θέλουμε να σημειώσουμε οτι οι ονομασίες ‘Απόκρυφα της Καινής Διαθήκης’ ή ‘Απόκρυφη Καινή Διαθήκη’ είναι μάλλον ατυχείς. Προτιμούμε ως επιτυχέστερη την ονομασία ‘Απόκρυφα Χριστιανικά κείμενα’, που χρησιμοποιεί και η Εταιρεία για τη μελέτη των Αποκρύφων, διότι τα κείμενα αυτά παρόλο που από πλευράς φιλολογικών ειδών αναπαράγουν συνήθως, όπως ήδη είπαμε, τα φιλολογικά είδη της Κ.Δ. και βρίσκονται στην προέκταση των θεμάτων της, χρονικά απομακρύνονται απο αυτήν και καλύπτονν όλη των πρώτη χριστιανική χιλιετία, μερικά μάλιστα είναι ακόμη νεότερα.

    Τα ελληνικά πρωτότυπα των Αποκρύφων, όσα σώζονται, μπορεί να τα βρει κανείς στις εκδόσεις που σημειώνουμε στην αμέσως παρακάτω Βιβλιογραφία καθώς και στον Α.de Santos Otero (μονο τα Ευαγγέλια). Δεν συμπεριλαμβάνουμε στην παρούσα έκδοση τα Γνωστικά κείμενα που βρέθηκαν το 1946 στο Nag Hammadi της Αιγύπτου (βλ. Χριστιανικός Γνωστισμός. Τα κοπτικά κείμενα τον Nag Hammadi στην Αίγυπτο, επιμέλεια Σ. Αγουρίδη, εκδ. Άρτος Ζωής, 1989), παρά μόνο ένα εξ αυτών αντιπροσωπευτικό, το κατά Θωμάν ευαγγέλιο, που είναι διαφορετικό από το κατά Θωμάν της παδικής ηλικίας του Ιησού και περιέχει 114 λόγια αποδιδόμενα στον Ιησού.

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ